1. Wat is een eenmanszaak?
Een eenmanszaak is een bedrijf waarvan één persoon de eigenaar is. Als eigenaar ben je in dit geval volledig verantwoordelijk voor de onderneming. De eenmanszaak heeft dus geen rechtspersoonlijkheid. Het is een economische activiteit van de natuurlijke persoon (jij dus) achter het bedrijf.
Voordelen van een eenmanszaak
Een eenmansbedrijf twee belangrijke voordelen:
- Een eenmanszaak is snel en eenvoudig op te richten.
- Je hebt in veel gevallen recht op belastingvoordeel. Denk hierbij aan de zelfstandigenaftrek, startersaftrek en de mkb-winstvrijstelling.
Nadeel van een eenmanszaak
Een nadeel van deze rechtsvorm is dat je met jouw privévermogen aansprakelijk bent voor eventuele schulden die je maakt met het bedrijf. Dat betekent dat een faillissement ook financiële gevolgen heeft voor jou als privé-persoon. Kijk voor meer informatie over de aansprakelijkheid bij punt 4.
Welke rechtsvorm je kiest, hangt in eerste instantie vooral af van wie je bent als ondernemer. Doe de test.
2. Hoe richt ik een eenmanszaak op?
Als rechtsvorm is de eenmanszaak één van de eenvoudigste vormen om te beginnen. Niet voor niets is deze ondernemingsvorm al tijden het populairst onder startende ondernemers.
Kamer van Koophandel
Het enige wat je hiervoor hoeft te doen, is langsgaan bij de Kamer van Koophandel (KvK) en de nieuwe onderneming inschrijven in het Handelsregister. Dit kost je eenmalig € 51,30.
Dit zijn zakelijke kosten en mag je dus aftrekken van de belasting. Waarschijnlijk is dit je eerste aftrekpost als zelfstandig ondernemer!
- In dit artikel lees je alles over (het aftrekken van) bedrijfskosten
Na je inschrijving ontvang je direct een KvK-nummer. Wanneer je je inschrijft bij de KvK worden deze gegevens automatisch doorgegeven aan de Belastingdienst.
Btw-identificatienummer en omzetbelastingnummer
Je bijbehorende btw-id en omzetbelastingnummer volgen enkele dagen later per post, wanneer jouw gegevens zijn verwerkt door de Belastingdienst. Je hoeft je dus niet zelf in te schrijven bij de Belastingdienst, dat regelt de KvK.
Check wel eerst even bij het KvK-kantoor in jouw regio of je van tevoren een afspraak moet maken. Dat is meestal het geval namelijk.
Goede voorbereiding voor eenmanszaak
Hoewel het inschrijven zelf snel gaat, moet je de start net zo goed voorbereiden als bij iedere andere handelsvorm. Dit is een essentiële fase in de aanloop naar de oprichting van jouw onderneming.
Denk bijvoorbeeld aan het schrijven van een ondernemingsplan. Hier breng je de kansen, risico's, concurrentie en potentiële klanten van je toekomstige bedrijf in kaart.
Business Model Canvas invullen
Het Business Model Canvas (BMC) is een ideaal hulpmiddel om je bedrijfsplan nog eens na te lopen. Aan de hand van 9 bouwstenen breng je al jouw bedrijfsaspecten in kaart en dit biedt een snel overzicht of jouw strategie nog klopt.
Het grootste voordeel van het BMC is dat je na het invullen direct ziet wat je plannen zijn. Een ander voordeel is dat je ook ziet waar er nog gaten zitten, waar er ruimte voor groei is en waar nog winst te behalen valt
Tip: kijk goed naar ontwikkelingen in jouw branche en regio. Ben jij de derde masseur in de straat die een praktijk aan huis gaat openen? Dan kun je misschien beter uitwijken naar een andere locatie.
Tip: door meteen bij je start een zakelijke rekening voor zzp'ers te openen, houd je privé en zakelijk gescheiden. Dat maakt je administratie een stuk makkelijker en overzichtelijker. Bij de Rabo ZZP Rekening betaal je per transactie in plaats van een vast bedrag per maand.
3. Werkt in een eenmanszaak maar één persoon?
Nee, dat hoeft niet per se. Het woord eenmanszaak is in die zin een beetje misleidend. Als eigenaar van een eenmansbedrijf mag je namelijk best personeel in dienst nemen.
Besef dat je als werkgever ook aan een aantal minder vrijblijvende verplichtingen moet voldoen:
- Het betalen van loonheffingen over het salaris van je werknemers.
- Het bijhouden van alle gegevens voor de personeelsadministratie heeft ook consequenties voor jouw eigen administratie.
Dit hoeft geen problemen op te leveren, maar denk hier goed over na. Is het echt logisch om iemand in dienst te nemen? Of kun je de klus wellicht beter (eenmalig) uitbesteden aan een zzp'er?
4. Hoe werkt de aansprakelijkheid voor eenmanszaken?
Juridisch gezien wordt er in de eenmanszaak geen onderscheid gemaakt tussen het privé- en zakelijk vermogen. Met andere woorden: als eigenaar van een eenmanszaak ben je dus zelf aansprakelijk voor eventuele schulden.
Dat betekent dat deze kosten op jouw privévermogen kunnen worden verhaald. Bij een faillissement bestaat de kans dat je zelf moet opdraaien voor de kosten. Dat kan een belangrijk risico zijn.
Als je liever niet persoonlijk aansprakelijk wilt zijn, kun je ook voor een besloten vennootschap (bv) kiezen.
Stel dat het zwartst mogelijke scenario uitkomt. Het gaat fout gaat met jouw bedrijf en je zit opgezadeld met een flinke schuldenberg. Dan kan het gebeuren dat je ook je koophuis en inboedel kwijtraakt aan de schuldeisers.
Wanneer je getrouwd bent of op korte termijn gaat trouwen, is het daarom vaak verstandig om huwelijkse voorwaarden op te stellen.
5. Welke belastingen zijn van toepassing op eenmanszaken?
Iedereen in Nederland betaalt belasting. Ook als eigenaar van een eenmanszaak ben je belastingplichtig. Je moet in ieder geval rekening houden met de inkomstenbelasting die je betaalt over de gemaakte winst van de onderneming.
Bijdrage Zorgverzekeringswet (Zvw)
Naast de inkomstenbelasting moet je ook rekening houden met de inkomensafhankelijke bijdrage Zorgverzekeringswet (Zvw). Deze bijdrage wordt bij werknemers ingehouden door de werkgever of uitkeringsinstantie, maar als ondernemer moet je deze bijdrage zelf betalen.
- In 2021 is de bijdrage 5,75% over een belastbare winst tot € 58.311.
Btw-aangifte eenmanszaak
Vaak krijg je daarnaast te maken met de btw-aangifte. Dit is de belasting die je als ondernemer over je omzet betaalt. Soms hoef je als starter op jaarbasis echter nog maar weinig (of helemaal geen) btw af te dragen.
Hoe doe je de eerste keer belastingaangifte als ondernemer?
Iedere ondernemer moet er toch aan geloven, de aangifte inkomstenbelasting. Om je een handje te helpen, hebben we een stappenplan gemaakt waarmee we je door je allereerste aangifte loodsen.
Kleineondernemersregeling
Verwacht je een maximale omzet van € 20.000 per jaar? Dan kom je wellicht in aanmerking voor de Kleineondernemersregeling (KOR). Dan hoef je minder of geen btw af te dragen.
Als je aan de volgende voorwaarden voldoet, kun je je bedrijf aanmelden voor de KOR:
- Je bent ondernemer voor de btw. Je bent btw-ondernemer als je zelfstandig een beroep of bedrijf uitoefent
- Je bedrijf is in Nederland gevestigd, of je hebt hier een vaste inrichting
- Je hebt een maximale omzet van € 20.000 per kalenderjaar
Let op: omdat je geen btw meer afdraagt, mag je dus ook geen btw aftrekken als je gebruikmaakt van de KOR.
Naast de hier eerder genoemde verplichtingen maak je als startende ondernemer ook aanspraak op belastingvoordeel.
Zelfstandigenaftrek en startersaftrek
Zo kun je net als andere ondernemers gebruik maken van de zelfstandigenaftrek. De eerste drie jaar kun je ook profiteren van extra voordeel via de startersaftrek.
De zelfstandigenaftrek is ooit bedacht om de zelfstandige ondernemers een fiscale tegemoetkoming te geven. Hierdoor betaal je dus minder belasting.
Jarenlang was deze aftrekpost een vast bedrag van € 7.280 per jaar. Maar sinds 2020 wordt de zelfstandigenaftrek stapsgewijs afgebouwd, tot een bedrag van € 3.240 in 2036. In 2021 bedraagt de zelfstandigenaftrek € 6.670.
De startersaftrek is een vast bedrag van € 2.123
Voorwaarden zelfstandigenaftrek
Let op: om gebruik te mogen maken van de zelfstandigenaftrek, moet je wel gezien worden als ondernemer voor de inkomstenbelasting.
Daarvoor moet je bijvoorbeeld 1.225 uur per kalenderjaar aan je bedrijf besteden. Controleer goed of je voor de Belastingdienst als ondernemer wordt gezien.
Mkb-winstvrijstelling
De derde aftrekpost, waar vrijwel alle ondernemers gebruik van kunnen maken, is de mkb-winstvrijstelling. Met de mkb-winstvrijstelling trek je 14% van je winst (na de zelfstandigen- en startersaftrek) af.
Boekhouding zelf doen of uitbesteden?
Als de administratie een struikelblok is of je geen tijd hebt om je hierin te verdiepen, kun je overwegen om de belastingaangifte uit te besteden aan een accountant of boekhouder.
Dat kost natuurlijk wel geld, maar kan je ook geld opleveren. Je boekhouder weet namelijk van welke aftrekposten en kortingen jij gebruik kunt maken.
- Lees hier hoe je een overzichtelijke administratie opzet
6. Waarom een eenmanszaak oprichten?
Het oprichten van een eenmanszaak kent een aantal voordelen. De inschrijving bij de KvK gaat snel, en je kunt direct aan de slag. Daarnaast profiteer je direct van een aantal belastingvoordelen, zoals de zelfstandigen- en startersaftrek.
Besloten vennootschap
Sommige zzp'ers twijfelen of ze in plaats van een eenmanszaak moeten kiezen voor een besloten vennootschap (bv). Het verschil is dat je een eenmanszaak persoonlijk aansprakelijk bent bij een faillissement en bij een bv niet.
Als startende ondernemer heb je waarschijnlijk meer belastingvoordeel bij een eenmanszaak dan bij een bv. Hoe meer winst je maakt (boven de € 100.000 per jaar), hoe interessanter het wordt om een bv op te richten.
Wanneer je in eerste instantie kiest voor een eenmanszaak, kun je deze later moeiteloos omzetten naar een bv.
Vennootschap onder firma (vof)
Je kunt ook kiezen voor het oprichten van een vennootschap onder firma (vof). Een vof heeft op het eerste gezicht veel overeenkomsten met een eenmanszaak.
Toch is er wel een belangrijk verschil. Een eenmanszaak heeft één eigenaar, terwijl er bij een vof altijd sprake moet zijn van meerdere eigenaren.Het is de bedoeling dat alle vennoten iets inbrengen in de onderneming. Vaak is dit een geldbedrag, maar soms ook goederen of arbeidsuren.
Veelgestelde vragen over de eenmanszaak
- Hoe kun je een eenmanszaak beginnen? Stel, je wilt graag een eenmanszaak starten, maar weet niet zo goed waar je moet beginnen. Dan ben je bij IkGaStarten op het juiste adres. Hier vind je alle belangrijke informatie over een eenmanszaak beginnen op een rij.
- Hoe kun je zzp'er worden? Wil je als zzp'er voor jezelf beginnen? Als zelfstandige zonder personeel heb je veel vrijheden, maar moet je ook een aantal zaken goed regelen. Denk bijvoorbeeld aan belastingen en administratie. Zzp'er worden doe je zo!
- Eenmanszaak of bv, wat is handiger? Veel zzp'ers twijfelen of ze beter kunnen kiezen voor de eenmanszaak of bv. Een belangrijk verschil is dat je met een eenmanszaak persoonlijk aansprakelijk bent, bij de bv niet. Welke vorm belastingtechnisch gunstiger is, hangt af van je winst. Tip: je kunt later ook nog je eenmanszaak omzetten naar een bv.
- Is eenmanszaak hetzelfde als zzp? Nee, eenmanszaak is niet hetzelfde als zzp. De eenmanszaak is een rechtsvorm, terwijl zzp een omschrijving is van je manier van werken. Goed om te weten: als eenmanszaak kun je personeel in dienst nemen, een zzp'er (zelfstandige zonder personeel) per definitie niet.
Tips van de redactie
9 rechtsvormen voor ondernemers
De 9 bouwstenen van het Business Model Canvas
Bedrijf starten: hoe ontvang ik mijn geld?
