Inkomstenbelasting voor ondernemers: hoe zit dat?

Bijgewerkt op 16 januari 2024
12 min  leestijd
11.520
Auteur: Redactie
getekende afbeelding van een tablet, een spaarvarken, een calculator en o.a. een stapeltje muntgeld

Als zzp'er met een eenmanszaak moet je inkomstenbelasting (IB) betalen over je bedrijfswinst. Voor een ondernemer werkt de belasting anders dan wanneer je in loondienst bent. In dit artikel leggen we uit met welke verschillen je als ondernemer rekening moet houden.

In de komende minuten leer je alles over inkomstenbelasting voor ondernemers. Direct meer lezen over een specifiek onderwerp? Klik dan op één van de volgende links: 

  1. Belasting over bedrijfswinst
  2. Bereken de hoogte
  3. Tarieven 2024
  4. Check: ben je ondernemer?
  5. Hoeveel geld reserveren?
  6. Rekenvoorbeelden
  7. Bijdrage ZVW
  8. Wanneer aangifte doen?

1. Inkomstenbelasting (IB) betalen over bedrijfswinst

Als werknemer is het vrij simpel. Je ontvangt je salaris netto omdat de loonbelasting is al ingehouden door de werkgever. Het bedrag op je rekening is dan ook direct het besteedbare inkomen.

Als zelfstandige professional wordt je inkomen bruto betaald door je klanten en opdrachtgevers. De Belastingdienst heeft recht op een deel van dat geld. Over je bedrijfswinst betaal je inkomstenbelasting. 

Een van de belangrijkste stelregels luidt: omzet is geen winst! 

Voordat je als ondernemer inkomstenbelasting gaat betalen, moet je eerst nog btw-aangifte doen. 

Btw betalen

Over de omzet moet je eerst btw afdragen (21% of 9%). Jij brengt btw in rekening bij je klanten en opdrachtgevers, en deze btw moet je ook weer afdragen. Dit doe je periodiek (meestal per kwartaal) bij de btw-aangifte

Lees in dit artikel alles over de btw-aangifte.

Btw is geen onderdeel van je omzet, maar belasting óver je omzet. Een ander woord voor btw is dan ook omzetbelasting. De btw van je zakelijke kosten kun je terugvragen door deze in te vullen bij de zogeheten voorbelasting.

Doe je voor de eerste keer btw-aangifte? In dit artikel loodsen we je door het aangifteprogramma van de Belastingdienst.

2. Bereken de inkomstenbelasting voor ondernemers in 2024

Om de hoogte te berekenen van de inkomstenbelasting voor ondernemers, zijn drie stappen noodzakelijk. Deze leggen we in dit hoofdstuk uit:

  1. Bereken je omzet
  2. Zet de btw apart
  3. Bereken je 'winst voor belasting'
  4. Trek aftrekposten af

Bereken je omzet

De omzet van een zzp'er met een eenmanszaak is simpel uit te rekenen:

  • Lever je diensten, dan tel je het aantal declarabele uren maal het uurtarief.
  • Lever je producten, dan reken je het bedrag waarvoor je het product hebt verkocht.

Zet de btw apart

Trek van dit bedrag dus eerst de btw af. Dit bedrag zet je opzij om later terug te betalen aan de Belastingdienst bij de btw-aangifte. Dit kun je bijvoorbeeld opzij zetten op een zakelijke spaarrekening, zodat je zeker weet dat je dit geld dit uitgeeft. 

Winst voor belasting

De winst vóór belasting is de omzet minus de bedrijfskosten. Bij het betalen van de inkomstenbelasting over de winst heb je als (startende) ondernemer ook nog recht op diverse aftrekposten die deze bedrijfskosten mogelijk compenseren. Die trekken we af in de laatste stap.

Fiscale aftrekposten

Veel voorkomende belastingvoordelen zijn:

Let op! Je hebt alleen recht op deze aftrekposten als je door de Belastingdienst wordt gezien als ondernemer voor de inkomstenbelasting.

Je bent als ondernemer zelf verantwoordelijk om te controleren op welke aftrekposten je recht hebt. Controleer dit daarom altijd goed op de website van de belastingdienst. 

Heb je de bedragen van alle aftrekposten waar je recht op hebt, afgetrokken? Dan hou je nu het bedrag over waarover je belasting moet betalen. Welk percentage je over dit bedrag betaalt, lees je in het volgende hoofdstuk.

3. Belastingtarieven inkomstenbelasting 2024

Sinds 2020 zijn er in Nederland nog maar twee belastingtarieven: het tweeschijvenstelsel. Deze tarieven gelden voor alle Nederlanders, of je nu in loondienst bent of ondernemer.

Tabel belastingtarieven in 2023 en 2024

De precieze invulling van de belastingschijven verandert elk jaar. In deze tabel zie je de percentages van 2023 en 2024 onder elkaar.

 

Inkomensgrens

Belastingpercentage onder inkomensgrens

Belastingpercentage boven inkomensgrens

2023

€ 73.031

36,93%

49,50%

2024

€ 75.624

36,97%

49,50%

whitepaper administratie cover

Administratie opzetten?

Speciaal voor starters: de basis in 5 minuten. Een overzicht van wat je nodig hebt om aan de slag te gaan met je boekhouding, inclusief tips!

Download gratis PDF

4. Ben je ondernemer voor de inkomstenbelasting?

Veel starters maken de fout te denken dat als je btw afdraagt, je ook ondernemer bent voor de inkomstenbelasting. Ook een KVK-inschrijving geeft geen garantie op het label 'ondernemer voor de inkomstenbelasting'.

Ondernemerscheck

Werknemers betalen belasting over hun salaris, ondernemers betalen belasting over de gemaakte winst. Met de Ondernemerscheck van de Belastingdienst kun je uitzoeken of jouw inkomsten kunnen worden gerekend tot winst uit onderneming. Het gaat hierbij onder meer over de volgende punten:

  • Maak je winst als ondernemer en hoeveel? Als je in een jaar nauwelijks winst maakt, of zelfs verlies, kan het zijn dat je fiscus je niet als ondernemer beschouwt. 
  • Hoe zelfstandig is jouw bedrijf? Bepaal jij zelf hoe en waar je je werk uitvoert? Dan is de kans groot dat je als ondernemer wordt gezien. Er mag dan ook geen sprake zijn van een gezagsverhouding.
  • Zit er continuïteit in je bedrijf? Ben je van plan je bedrijf in de komende jaren voort te blijven zetten en heb je hier genoeg kapitaal voor? Doe je aan promotie voor je bedrijf? Dan ben je waarschijnlijk ondernemer voor de inkomstenbelasting.
  • Hoeveel tijd steek je in de onderneming? Voor de Belastingdienst moet je voldoen aan het urencriterium om in aanmerking te komen voor fiscale voordelen. Daarnaast moet jouw onderneming renderend zijn. Als dit niet het geval is, vindt de Belastingdienst jouw werk een hobby en worden je inkomsten als resultaat uit overige werkzaamheden gezien. 
  • Heb je genoeg opdrachtgevers? Als je meerdere opdrachtgevers hebt, ben je minder afhankelijk van een klus. Dat zorgt ervoor dat je zelfstandiger bent.
  • Loop je ondernemersrisico? Is er een kans dat je opdrachtgevers niet betalen voor je geleverde product of dienst? Dan loop je een ondernemersrisico. En wie risico loopt, wordt eerder als ondernemer beschouwd. 
  • Ben je aansprakelijk voor de schulden van jouw onderneming? Heb je een eenmanszaak, maatschap of vof? Dan ben je  aansprakelijk voor de schulden van je bedrijf en dus ondernemer voor de inkomstenbelasting. Is jouw bedrijf een rechtspersoon is, zoals een bv of nv? Dan ben je niet hoofdelijk aansprakelijk. Je bent dan geen ondernemer voor de inkomstenbelasting, maar wel voor de vennootschapsbelasting.

Voldoe je aan de criteria? Dan mag je gebruik maken van de fiscale voordelen (aftrekposten) van ondernemerschap.

Belastingaangifte doen, ondernemer of niet?

Bij het jaarlijks invullen van je aangifte inkomstenbelasting, kun je kiezen voor 'inkomsten uit onderneming', 'als freelancer' en 'inkomsten uit overig werk'.

Als je dat prettig vindt, kun je de Belastingdienst vragen om extra te kijken naar je aangifte. Zo weet je snel en uit betrouwbare bron of je wel of geen ondernemer bent voor de inkomstenbelasting.

Inkomsten uit overig werk

Ben je op basis van de ondernemerscheck geen ondernemer, maar ben je ook niet in loondienst? Dan vallen je verdiensten onder 'inkomsten uit overig werk'. Dit gebeurt veel bij parttime ondernemers en mensen die halverwege het jaar beginnen. In deze gevallen is het vaak moeilijk het urencriterium te halen.

Let op: Het label 'inkomsten uit overig werk' is belastingtechnisch ongunstig. Je betaalt namelijk evenveel belasting als je ondernemerscollega's, maar kunt geen aftrekposten gebruiken. Zo betaal je ineens een stuk meer belasting dan je misschien verwacht.

Freelancer of niet?

Bij het invullen van je aangifte voor de inkomstenbelasting vraagt de Belastingdienst of je freelancer bent. Als je dit aanvinkt, worden je inkomsten automatisch geschaard onder 'inkomsten uit overig werk'.

Maar let op: je kunt prima freelancer zijn en tóch ondernemer zijn voor de inkomstenbelasting.

5. Hoeveel geld apart zetten voor de inkomstenbelasting?

Omdat je als zzp'er achteraf belasting betaalt, is dit een van de meest gestelde vragen: hoeveel geld moet ik apart zetten voor de belastingaanslag? 

Het is tegelijkertijd ook een van de moeilijkste vragen om te beantwoorden. De situatie van iedere zzp'er is immers anders. Deze variabelen zijn van invloed op de te betalen belasting: 

Zeker voor startende ondernemers is het vaak erg lastig om te voorspellen wat de omzet en de kosten zullen zijn. Omdat we je toch willen helpen om hier een inschatting van te maken, zetten we hieronder een rekenvoorbeeld uiteen. Ook geven we een minimaal percentage om rekening mee te houden.

6. Rekenvoorbeelden Inkomstenbelasting voor ondernemers

Rekenvoorbeeld startende ondernemer in jaar 1* 

In het artikel hoeveel moet ik opzij zetten voor alle belastingen leggen we uitgebreid uit waar je overal rekening mee moet houden. Onderstaande tabel, met rekenvoorbeeld, komt ook uit dit artikel. Het geeft een indicatie voor de aangifte inkomstenbelasting voor startende ondernemers met een omzet van € 50.000.

Omzet 50.000
Zakelijke kosten -7.000
Zelfstandigenaftrek + startersaftrek -8.793
Mkb-winstvrijstelling -4.789
Inkomen box 1 29.418
   
Belasting box 1 10.914
Algemene heffingskorting -2.337
Arbeidskorting -3.765
Inkomstenbelasting 4.812

Het exacte bedrag is afhankelijk van jouw persoonlijke omstandigheden, bijvoorbeeld of je een eigen huis hebt of een AOV. Je moet nog wel altijd de bijdrage Zvw betalen. Daarover lees je meer in hoofdstuk 7.

*Bron: belastingdruktool van Wijzer in Geldzaken

Hoeveel geld opzij zetten?

Er bestaat een aantal vuistregels die je kunt hanteren bij het opzij zetten van geld voor de inkomstenbelasting. Zet dit geld ook echt maandelijks opzij, omdat je anders achteraf wellicht duizenden euro's moet betalen. 

  • Met een inkomen uit onderneming (dus de omzet min de kosten) tot € 50.000 per jaar is het doorgaans voldoende om 25% tot 30% van de omzet te reserveren voor bedrijfskosten, eventuele calamiteiten of tegenvallende perioden en belastingen. Tip: open hiervoor een aparte spaarrekening
  • Voor een inkomen van € 50.000 tot € 100.000 doe je er goed aan iets meer apart te zetten. Je bedrijfskosten zijn waarschijnlijk een stuk hoger. Daarnaast kom je met een deel van je omzet waarschijnlijk in de hoogste belastingschijf van 49,5% terecht (tarief 2023).

'Houd 30% van je bruto-inkomen apart voor de inkomstenbelasting. Dat is het advies voor startende kleine ondernemers en zzp’ers.' (bron: Rabobank)

7. Bijdrage Zorgverzekeringswet (Zvw)

Bij je aangifte inkomstenbelasting krijg je ook te maken met de bijdrage Zorgverzekeringswet (Zvw). Iedereen in Nederland moet deze inkomensafhankelijke bijdrage betalen. Bij werknemers wordt dit standaard ingehouden op het loon, maar als ondernemer krijg je hiervoor een aparte aanslag. 

In 2023 is de hoogte van de bijdrage Zvw vastgesteld op 5,43% over maximaal € 66.952 winst. 

8. Wanneer moet ik aangifte inkomstenbelasting doen?

Ondernemers moeten ieder jaar voor 1 mei de belastingaangifte doen. Wil je meer tijd hebben of gewoon geen risico lopen dat je de boekhouding te laat inlevert? Vraag dan uitstel aan bij de Belastingdienst. 

Heb je een boekhouder of accountant, laat deze persoon dit dan voor je doen, via de Uitstelregel belastingconsulenten.

Zelf belastingaangifte doen of uitbesteden?

Als je het lastig vindt om zelf de administratie te doen, kun je overwegen om de belastingaangifte uit te besteden aan een accountant of boekhouder. Dan weet je altijd dat de belastingaangifte correct is ingevuld en je geen fiscale voordelen misloopt. Vaak stellen boekhouders het hebben van een zakelijke rekening verplicht.

Voorlopige aanslag voor startende ondernemer

Laat je in je tweede jaar als ondernemer niet verrassen door de voorlopige aanslag inkomstenbelasting en bijdrage Zvw. Deze wordt berekend op basis van het vorige jaar en komt elk jaar in januari of februari. 

Het is slim om de winst van vorig jaar goed te vergelijken met je verwachte winst van dit jaar. Als die veel hoger of lager is, kun je beter een nieuwe voorlopige aanslag aanvragen via de website van de Belastingdienst. Zo betaal je niet te veel of te weinig.

Korting wordt verhoogd

Je krijgt dus een aanslag voor het komende jaar, en die moet je betalen. Dat mag je direct doen, dan krijg je een korting. Het percentage van de betalingskorting is vanaf 1 januari 2023 2%. Op 1 juli 2023 wordt deze 3% en op 1 januari 2024 zelfs 4%. 

Let op: Alleen de voorlopige belastingaanslag kun je gespreid betalen. De definitieve aanslag (achteraf) moet in één keer betaald worden 

Bv of nv en inkomstenbelasting

Heb je een bv of nv? Dan betaal je inkomstenbelasting zoals een werknemer. Je bent namelijk 'in dienst' van de bv. Vanuit de bv moet je vennootschapsbelasting betalen.

zakelijke rekening afbeelding

Zakelijke rekening nodig?

Open je rekening online of in de app al in 5 minuten

1e halfjaar € 0,00

Veelgestelde vragen over inkomstenbelasting voor ondernemers:

  • Hoeveel inkomstenbelasting betaalt een ondernemer?
    Als zelfstandig ondernemer wordt je inkomen bruto betaald door je klanten en opdrachtgevers. De Belastingdienst heeft recht op een deel van dat geld. Over je bedrijfswinst betaal je inkomstenbelasting. Het is dus afhankelijk van de bedrijfswinst hoeveel belasting een ondernemer betaalt.
  • Wanneer wordt ik door de Belastingdienst gezien als ondernemer?
    Veel starters maken volgens dit artikel over Inkomstenbelasting voor ondernemers de fout te denken dat als je btw afdraagt, je direct ook ondernemer bent voor de inkomstenbelasting. Ook een KVK-inschrijving geeft geen garantie op het label 'ondernemer voor de inkomstenbelasting'. Om te onderzoeken of je ondernemer bent voor de inkomstenbelasting, is het slim de Ondernemerscheck te doen.
  • Welke aftrekposten bestaan er voor startende ondernemers?
    De bekendste aftrekposten voor ondernemers zijn dzelfstandigen- en startersaftrek en de mkb-winstvrijstelling.
  • Inkomstenbelasting voor ondernemers of vennootschapsbelasting?
    Iedere ondernemer betaalt belasting, alleen kan deze inkomstenbelasting voor ondernemers per rechtsvorm verschillen. Sommige ondernemers betalen inkomstenbelasting, andere ondernemers vennootschapsbelasting. De Belastingdienst maakt op het gebied van belastingen onderscheid tussen een natuurlijk persoon en een 'rechtspersoon'. De meeste startende ondernemers beginnen als zzp'er en zijn een natuurlijk persoon. Als je bedrijf rechtspersoonlijkheid heeft, betaal je vennootschapsbelasting. Dit is dus bijvoorbeeld het geval bij een bv of nv. Meer weten? Je leest hier alles over de vennootschapsbelasting.
  • Hoe werkt de inkomstenbelasting voor ondernemers?
    De bronnen van inkomsten voor de aangifte inkomstenbelasting voor ondernemers zijn door de Belastingdienst in drie categorieën ingedeeld: 1. Winst uit onderneming 2. Resultaat uit overige werkzaamheden en 3. Loon uit dienstbetrekking
  • Hoe doe je aangifte voor de inkomstenbelasting?
    Werknemers betalen belasting over hun salaris, ondernemers betalen belasting over de gemaakte winst. De belastbare winst bereken je door eerst alle inkomsten van je bedrijf op te tellen. Deze inkomsten zijn verdeeld in: box 1 (inkomen uit werk en woning), box 2 (inkomsten uit aanmerkelijk belang, dit zijn bijvoorbeeld inkomsten uit aandelen) en box 3 (sparen en beleggen). Nadat je alle inkomsten hebt opgeteld, trek je daar vervolgens de bedrijfskosten vanaf. Dit zijn alle kosten die je zakelijk maakt, van telefoonkosten en de leaseauto tot het onderhoud van je website. Heb je al deze kosten opgeteld en van de inkomsten afgetrokken? Dan houd je de winst uit onderneming over.

Meer over zzp

Meer over zzp
ZZP rekening

Breng je financiële administratie op orde voor 2023

Makkelijk onderscheid maken tussen privé en zakelijke uitgaven? Met de Rabo ZZP rekening start je laagdrempelig met weinig kosten: je betaalt alleen voor wat je gebruikt.

Sluiten