Liquiditeit berekenen: zo doe je dat

Bijgewerkt op 12 januari 2024
9 min  leestijd
21.027
Liquiditeit

Liquiditeit is een belangrijke financiële graadmeter voor je bedrijf. Prima dat je boekhouder je hiermee helpt, maar het is wel belangrijk om te snappen wat liquiditeit is en hoe je het kunt uitrekenen. 

In dit artikel bespreken we de volgende onderwerpen over liquiditeit:

  1. Liquiditeit in de gaten houden
  2. Liquiditeit berekenen
  3. Werkkapitaal berekenen
  4. Current ratio berekenen
  5. Quick ratio berekenen
  6. Liquiditeitsbegroting opstellen
  7. Nog meer soorten begrotingen

Liquiditeit: waarom belangrijk?

Wanneer je gaat starten komt er veel op je af. Een bedrijfsnaam bedenken, het ondernemingsplan schrijven of een administratie opzetten bijvoorbeeld. Liquiditeit speelt in deze fase van je bedrijf nog even geen rol. Maar dat verandert mogelijk snel.

Kortlopende betalingsverplichtingen

Liquiditeit vertelt of je voldoende geld hebt om aan je kortlopende betalingsverplichtingen te kunnen voldoen.

Dat gaat om bijvoorbeeld:

  • Openstaande rekeningen van leveranciers (je crediteuren).
  • Belastingverplichtingen, zoals je btw-afdracht en winstbelasting.
  • Rente over kortlopende leningen.

Opdrogen van je liquiditeit

Jouw liquiditeit is ontzettend belangrijk. Ga maar na. Je kunt nog zoveel opdrachten in de pijplijn hebben liggen, als je niet in staat bent om jouw kortetermijnschulden te betalen, dan ga je snel failliet.

Het opdrogen van liquiditeit is dan ook een belangrijke reden waarom bedrijven op de fles gaan.

Dit geeft ook meteen aan waarom het zo belangrijk is dat jouw afnemers geen wanbetalers worden. Je hebt hun geld nodig om je rekeningen te kunnen betalen.

Liquiditeit in de gaten houden

Je wilt als ondernemer niet onaangenaam verrast worden door een opdrogende liquiditeit. Dat overkwam Merijn Everaarts van Dopper een aantal jaren geleden.

Het is belangrijk om je saldo te monitoren en vooruit te kijken naar je toekomstige saldo. Hiervoor kun je Rabobank saldovoorspeller gebruiken. Deze tool geeft je een prognose van je saldo in de komende maanden op basis van je transactiegeschiedenis. Zo kun je op tijd bijsturen en investeringskansen bepalen. 

Kom je erachter dat jouw liquiditeit in gevaar komt?

Dan moet je maatregelen nemen. Dat doe je bijvoorbeeld door het plafond van je rekening-courant tijdelijk te verhogen, een extra lening aan te vragen of nóg scherper de betalingen van klanten in de gaten te houden.

Liquiditeit berekenen

Vind je het te ingewikkeld om zelf je liquiditeit te berekenen en besteed je het liever uit? Haak dan niet nu al af. Het is sowieso slim om in ieder geval de principes van liquiditeit en de manieren waarop je dit berekent een beetje te snappen.

Er zijn verschillende manieren om de liquiditeit van je onderneming te berekenen. We behandelen er in dit artikel drie:

  1. Werkkapitaal
  2. Current ratio
  3. Quick ratio

Om het zo duidelijk mogelijk uit te leggen, maken we in dit artikel gebruik van een fictieve balans. 

Debet Credit
Vaste activa
Bedrijfspand: € 200.000
Inventaris: € 25.000
Vervoersmiddelen: € 20.000
Eigen vermogen
Reserves: € 52.000

 
Vlottende activa 
Voorraden: € 10.000
Debiteuren: € 11.500

Lang vreemd vermogen
Hypotheek: € 210.000

Liquide middelen
Kas: € 3.500
Bank: € 6.500

Kort vreemd vermogen
Crediteuren: € 14.500

Totaal: € 276.500

Totaal: € 276.500

Werkkapitaal berekenen

Het is een term die je bij het runnen van je bedrijf vaker gaat tegenkomen: je werkkapitaal. Het is het deel van jouw financiële vermogen waarmee je kunt werken, dat nu beschikbaar is.

whitepaper administratie cover

Administratie opzetten?

Speciaal voor starters: de basis in 5 minuten. Een overzicht van wat je nodig hebt om aan de slag te gaan met je boekhouding, inclusief tips.

Download gratis PDF

In je bedrijf zit namelijk ook vermogen waar je niet à-la-minute over kunt beschikken.

  • Wél werkkapitaal: geld dat je in kas hebt, op een rekening-courant staat of in een voorraad zit dat je binnenkort gaat verkopen. Denk bijvoorbeeld aan een partij hout dat een timmerman heeft ingekocht en nu gebruikt voor een klus.

    Voorbeelden van middelen die je nu of binnenkort voorhanden hebt, zijn vlottende activa en liquide middelen.
     
  • Géén werkkapitaal: geld dat je hebt geïnvesteerd in computers, grond, een pand of machines bijvoorbeeld. Voorraad dat je niet op korte termijn gaat verkopen, mag je niet tot het werkkapitaal rekenen.

    Het gaat dus om vermogen dat 'vast' zit in je bedrijf. Het is je vaste activa, zoals een machine. Vermogen waarover je niet direct kunt beschikken kan zijn vreemd vermogen of eigen vermogen.

Werkkapitaal, de formules

Je kunt het werkkapitaal nu op de volgende manier uitrekenen: 
vlottende activa + liquide middelen - kort vreemd vermogen

Laten we deze berekening nu eens maken aan de hand van de balans die we je eerder lieten zien. Dan ziet de formule er als volgt uit:

  • € 21.500 (vlottende activa) + € 10.000 (liquide middelen) - € 14.500 (kort vreemd vermogen) = € 17.000.

Levert de uitkomst van je berekening een positief cijfer op? Dan zou je kunnen stellen dat je bedrijf liquide is. Toch zegt zo'n getal lang niet alles.

Is jouw werkkapitaal bijvoorbeeld € 3.000 en moet je regelmatig rekeningen betalen die hoger zijn dan dit bedrag, dan is je werkkapitaal eigenlijk te laag. Om deze reden hanteren veel ondernemers liever niet een absoluut getal, maar een kengetal. De current ratio is zo'n kengetal.

Current ratio berekenen

De current ratio is een veel gebruikte methode om de liquiditeit van een onderneming te berekenen. Je komt hierbij uit op een relatief getal, ook wel kengetal genoemd. Zo kun je makkelijker een vergelijking maken met andere bedrijven.

Vergelijk het wat dat betreft maar met een percentage.

Over het algemeen wordt gesteld dat een current ratio van 2 sowieso voldoende is. Het cijfer 1,5 is meestal nog niet direct reden tot paniek, maar lager dan dit getal moet je als ondernemer wel zorgen baren.

De kans dat er op korte termijn nieuwe betalingen aan zitten te komen waarvoor je eigenlijk geen geld hebt is aanzienlijk.

Current ratio, de formule

Ook voor het berekenen van de current ratio is er een formule. En nogmaals, je kunt dit ook aan je financiële adviseur overlaten, maar het is wel goed om een beetje te begrijpen hoe het werkt.

Current ratio = vlottende activa + liquide middelen / kort vreemd vermogen.

We pakken opnieuw de balans erbij en maken dan de volgende berekening: 
€ 21.500 (vlottende activa) + € 10.000 (liquide middelen) / € 14.500 (kort vreemd vermogen) = 2,17. Dit bedrijf is met andere woorden voldoende liquide. 

Quick ratio berekenen

Dan is er nog een derde rekenmethode: de quick ratio. Ten opzichte van de current ratio is er één wezenlijk verschil en dat gaat over de voorraad goederen. Die geldt als onderdeel van je vlottende activa en wordt in deze berekening niet meegenomen.

Hiervoor kun je kiezen omdat:

  • Je vermoedt dat je voorraad niet snel wordt verkocht.
  • Het risico dat je voorraad bederft is aanwezig.
  • Je voorraad dreigt uit de mode te raken.

Het gevolg is dat je voorraad niet snel kan worden omgezet in liquide middelen. Dat heeft uiteraard gevolgen voor je liquiditeit.

Voor welke berekening je kiest, hangt helemaal van het type producten af dat je verkoopt. Zo kun je je bijvoorbeeld voorstellen dat een groenteboer eerder voor quick ratio zal kiezen.

Ook omloopsnelheid is hier een factor. Voor een bedrijf dat heel exclusieve designerklokken ontwikkelt en er per maand slechts een handjevol verkoopt, is quick ratio een betere manier om de liquiditeit te berekenen.

Quick ratio, de formule

De formule voor de quick ratio lijkt erg op die van de current ratio. Enig verschil is zoals gezegd dat je de voorraad goederen aftrekt. 

Quick ratio = vlottende activa - voorraad goederen + liquide middelen / kort vreemd vermogen

Voor wat betreft quick ratio moet de uitkomst van je berekening uitkomen op minimaal 1. Zit je daaronder? Dan is het zaak om snel een deel van je voorraad om te zetten in verkochte goederen. We pakken het voorbeeld met onze fictieve balans er weer bij:

€ 11.500 (vlottende activa - voorraad goederen) + € 10.000 (liquide middelen) / € 14.500 (kort vreemd vermogen)(vlottende activa) + (liquide middelen) / (kort vreemd vermogen) = 1,48. Dit bedrijf is dus ook volgens de rekenmethode van de quick ratio voldoende liquide. 

Liquiditeitsbegroting opstellen

De voorraad die verandert, facturen die worden betaald, nieuwe orders en leningen die aflopen. Financieel gezien verandert er voortdurend van alles in je bedrijf. 

Het berekenen van je liquiditeit is dan ook altijd een momentopname. Jouw berekening van nu kan er over een week wel wel anders uitzien.

Groeit je bedrijf straks snel en word je alsmaar groter? Dan is het slim om regelmatig een liquiditeitsbegroting op te stellen. Hiermee houd je beter grip op je inkomsten en uitgaven. Laat je financieel adviseur je hiermee helpen.

Liquiditeitsbegroting, voor wie?

Als ondernemer wil je graag weten of je straks in staat bent om je rekeningen te betalen. Toch is het liquiditeitscijfer niet alleen voor jou als ondernemer relevant.

  • Vraag je een bedrijfslening aan bij de bank? Een liquiditeitscijfer geeft een aardig beeld of jij in staat bent de rente en aflossing te betalen.
  • Leveranciers vragen bij een grote levering soms om extra zekerheid. Een liquiditeitsprognose laat zien of jij deze crediteuren op korte termijn kunt betalen.
  • Een investeerder gebruikt de liquiditeitsbegroting om te zien hoe jouw bedrijf er op dit moment financieel voorstaat. 

Tips: zo stel je een betrouwbare liquiditeitsbegroting op

Nog meer soorten begrotingen

Om je financiële situatie zo goed mogelijk in kaart te brengen, kun je naast een liquiditeitsbegroting ook nog aandacht besteden aan andere soorten begrotingen. Denk bijvoorbeeld aan een investeringsbegroting, financieringsbegroting, exploitatiebegroting of een begroting voor privé-uitgaven.

Door een duidelijk en overzichtelijk financieel plan op te stellen voor je onderneming, krijg je meer inzicht in de potentiële winstmogelijkheden en risico's. En zo kun je mogelijke financiële problemen wellicht beter opvangen.

  • Meet weten over verschillende soorten begrotingen? In dit artikel lees je er meer over.

Meest gestelde vragen over liquiditeit

  • Wat is liquiditeit?
    Liquiditeit vertelt je of je voldoende geld hebt om aan je kortlopende betalingsverplichtingen te kunnen voldoen. Je bent als ondernemer in staat om op korte termijn rekeningen te betalen.
  • Hoe bereken je liquiditeit?
    Er zijn verschillende manieren om de liquiditeit van je bedrijf te berekenen. Bijvoorbeeld op basis van werkkapitaal, current ratio en quick ratio.
  • Waarom is liquiditeit belangrijk?
    Jouw liquiditeit is ontzettend belangrijk, want zonder liquiditeit kun je jouw kortetermijnschulden niet betalen. En dan heb je de kans om failliet te gaan.

zakelijke rekening afbeelding

Zakelijke rekening: 6 voordelen!

Zakelijke rekening nodig of twijfel je nog?

Bekijk de 6 voordelen

Meer over boekhouding en administratie

Meer over boekhouding en administratie
Ondernemingsplan

Gratis ondernemingsplan voorbeelden!

Kun je wel wat hulp gebruiken bij het maken van je ondernemingsplan? Download gratis de voorbeeld ondernemingsplannen, ieder gericht op een bepaalde branche. Zo ga jij sterker van start!

Sluiten