In dit artikel leggen we alles uit dat jij als ondernemer moet weten over de zelfstandigenaftrek en de startersaftrek. Voor je je verdiept in dit onderwerp, kun je wellicht beter eerst controleren of je in aanmerking komt. Voldoe je aan de voorwaarden, en wil je meer lezen over een specifiek onderwerp? Klik dan op één van de links hieronder:
- Wat is de zelfstandigenaftrek?
- De voorwaarden voor zelfstandigenaftrek en startersaftrek
- Hoogte van de startersaftrek in 2023
- Startersaftrek bij arbeidsongeschiktheid
- Het urencriterium
- Wat is de mkb-winstvrijstelling?
- Checklist: heb ik recht op zelfstandigenaftrek en startersaftrek?
- Veelgestelde vragen over de zelfstandigenaftrek en startersaftrek
Update 1 februari 2023: De plannen voor de afbouw van deze regeling zijn in 2022 gewijzigd, zoals je in dit artikel over de zelfstandigenaftrek in 2023 kunt lezen. De volgende tabel geeft de plannen voor ontwikkeling weer van de zelfstandigenaftrek zoals deze op het moment van het bijwerken van dit artikel bekend zijn:
| 2022 | 2023 | 2024 | 2025 | 2026 | 2027 |
|---|---|---|---|---|---|
| € 6.310 | € 5.030 | € 3.750 | € 2.470 | € 1.200 | € 900 |
(bron: Rijksoverheid)
Beluister je liever een podcast over dit onderwerp? Klik dan hieronder. Meer podcasts voor startende ondernemers vind je op deze pagina.
1. Wat is de zelfstandigenaftrek?
Met de zelfstandigenaftrek verlaag je als ondernemer je belastbaar inkomen. Deze aftrekpost werd in het leven geroepen om zelfstandige ondernemers een fiscale tegemoetkoming te geven, waardoor ze minder belasting betalen.
De zelfstandigenaftrek bedraagt in 2023 € 5.030. Jarenlang bedroeg deze aftrekpost € 7.280 per jaar, maar sinds 2020 wordt deze stapsgewijs afgebouwd. In 2036 bedraagt de regeling daardoor nog maar € 3.240.
Ontwikkeling van de zelfstandigenaftrek
In deze tabel zie je de ontwikkeling van de hoogte van de zelfstandigenaftrek door de jaren heen:
| Jaar | Zelfstandigenaftrek |
| 2019 | € 7.280 |
| 2020 | € 7.030 |
| 2021 | € 6.670 |
| 2022 | € 6.310 |
| 2023 | € 5.030 |
| 2024 | € 5.590 |
| 2025 | € 5.230 |
| 2026 | € 4.870 |
| 2027 | € 4.510 |
| 2028 | € 4.120 |
2. De voorwaarden voor zelfstandigenaftrek en startersaftrek
Of je kunt profiteren van de zelfstandigenaftrek, daarover gaat de Belastingdienst. De fiscus hanteert hiervoor meerdere voorwaarden. De belangrijkste criteria hebben we in dit gifje op een rijtje gezet:
Een van de voorwaarden is dus dat je ondernemer voor de inkomstenbelasting bent. Dat geldt voor zzp'ers en vennoten van een vof of van een commanditaire vennootschap.
Besloten vennootschap
Een besloten vennootschap heeft geen recht op ondernemersaftrek. Een bv betaalt namelijk vennootschapsbelasting over de winst. Een dga is de eigenaar van de bv, maar tegelijkertijd ook werknemer, want hij keert zichzelf 'een gebruikelijk loon' uit. Over dat loon betaalt de dga inkomstenbelasting, maar je hebt als dga dus geen recht op ondernemersaftrek.
Wanneer ben je volgens de Belastingdienst een ondernemer? Lees de voorwaarden in dit artikel.
Als startende ondernemer krijg je van Rabobank een steuntje in de rug. Open nu een zakelijke rekening: de eerste 6 maanden gratis. 
3. Hoogte van de startersaftrek in 2023
De startersaftrek bedraagt in 2023 € 2.123. Starters mogen dit bedrag maximaal drie keer in de eerste vijf jaar van hun bedrijf aftrekken.
De startersaftrek bedroeg in 2021, 2022 en 2023 € 2.123
Voorwaarden startersaftrek
Houd wel rekening met de voorwaarden. Je komt namelijk alleen in aanmerking voor de startersaftrek als je:
- Recht hebt op zelfstandigenaftrek
- In één (of meer) van de vijf voorgaande kalenderjaren geen ondernemer bent geweest
- In deze periode niet vaker dan twee keer de zelfstandigenaftrek hebt toegepast
4. Startersaftrek bij arbeidsongeschiktheid
Als je vanuit een arbeidsongeschiktheidsuitkering begint met ondernemen, heb je meestal recht op de subsidie startersaftrek bij arbeidsongeschiktheid. Je moet dan wel minimaal 800 uur per jaar aan jouw bedrijf kunnen werken.
Andere voorwaarden zijn:
- Je bent ondernemer
- Je was in één of meer van de vijf voorgaande kalenderjaren geen ondernemer
- Je hebt recht op een arbeidsongeschiktheidsuitkering
- Je voldoet niet aan het standaard urencriterium, maar wel aan het verlaagde urencriterium van 800 uur (per jaar)
Wat belangrijk is om te weten: de startersaftrek bij arbeidsongeschiktheid kun je maximaal drie jaar toepassen. Je behaalde winst geldt als het maximum.
Bereken de bedragen voor deze aftrekpost
Als je in aanmerking komt voor deze regeling, dan gelden de volgende maximale bedragen en voorwaarden:
- € 12.000 als je in de vijf voorafgaande jaren geen gebruik maakte van deze aftrekpost
- € 8.000 als je één keer in de vijf voorafgaande jaren deze aftrekpost hebt toegepast
- € 4.000 als je al twee keer in de vijf voorafgaande jaren gebruik maakte van deze regeling
5. Het urencriterium
Om in aanmerking te komen voor de zelfstandigenaftrek en startersaftrek, moet je voldoen aan het urencriterium. Dit wil zeggen dat je minimaal 1.225 uur aan je bedrijf hebt gewerkt.
Hiervoor tellen niet alleen declarabele uren mee. Je mag bijvoorbeeld ook reistijd en tijd voor acquisitie meetellen.
Hoe pas je de zelfstandigen- en startersaftrek toe op je belastingaangifte?
Om jouw belastbare inkomen te bepalen, mag je van de winst uit je onderneming onder meer de zelfstandigen- en startersaftrek aftrekken.
Dit bedrag vul je in bij de post 'ondernemersaftrek' in je belastingaangifte. Met deze aftrekpost verlaag je dus je belastbare inkomen. Als je de belastingaangifte uitbesteedt aan een accountant of boekhouder, dan zal deze financieel deskundige dit in je belastingaangifte voor je regelen.
Lees in dit artikel alles over je eerste belastingaangifte als ondernemer.
Ondernemersaftrek hoger dan de winst
Het kan in je beginjaren gebeuren dat de ondernemersaftrek hoger is dan je winst. Als je in 2021 bijvoorbeeld een winst had van € 6.000, en je trekt hier de destijds geldende ondernemersaftrek vanaf (€ 8.793), dan kom je uit op een 'niet-gerealiseerde' ondernemersaftrek van € 2.793.
Dit bedrag mag je het jaar erna bij de volgende belastingaangifte verrekenen. Heb je in 2022 een winst van € 14.000? Dan trek je hier dus de ondernemersaftrek (€ 6.310 + € 2.123 = € 8.433) en je niet-gerealiseerde ondernemersaftrek ( € 2.793) vanaf.
6. Wat is de mkb-winstvrijstelling?
De mkb-winstvrijstelling geldt voor alle ondernemers die winst maken uit hun onderneming. Om in aanmerking te komen voor deze regeling hoef je niet te voldoen aan het urencriterium van 1.225 uur.
Van het bedrag dat overblijft na de zelfstandigenaftrek en eventueel de startersaftrek, mag je nog eens 14% in mindering brengen.
Verder kun je soms ook nog gebruikmaken van:
7. Checklist: heb ik recht op zelfstandigen- en startersaftrek?
- Om voor zelfstandigenaftrek in aanmerking te komen, moet je door de Belastingdienst worden gezien als ondernemer voor de inkomstenbelasting. Controleer dit aan de hand van deze checklist.
- Daarnaast is het belangrijk dat je de AOW-leeftijd nog niet hebt bereikt op 1 januari van het jaar waarover de aangifte gaat.
- Heb je de AOW-leeftijd al wel bereikt? Dan heb je recht op de helft van de zelfstandigenaftrek (€ 2.515 in 2023).
- Je moet voldoen aan het urencriterium van 1.225 uur per kalenderjaar.
- Je bent in één (of meer) van de vijf voorgaande kalenderjaren geen ondernemer geweest.
- En je hebt de zelfstandigenaftrek in niet vaker dan twee keer toegepast in de afgelopen drie jaren.
8. Veelgestelde vragen over de zelfstandigenaftrek en startersaftrek
- Wat is de zelfstandigenaftrek en startersaftrek? De zelfstandigenaftrek en startersaftrek zijn twee bijzondere aftrekposten voor zelfstandig ondernemers. Hiermee verlaag je de te betalen inkomstenbelasting. De startersaftrek is speciaal voor startende ondernemers.
- Hoeveel bedraagt de zelfstandigenaftrek voor zzp'ers? De zelfstandigenaftrek voor zzp'ers bedraagt in 2023 € 5.030. Deze aftrekpost voor zelfstandige ondernemers wordt de komende jaren stapsgewijs verlaagd, tot een bedrag van € 3.240 in 2036.
- Hoeveel bedraagt de startersaftrek voor zzp'ers? De startersaftrek voor zzp'ers bedraagt in 2023 € 2.123.
- Hoeveel jaar heb ik recht op startersaftrek? Startende ondernemers mogen na hun inschrijving bij de Kamer van Koophandel tijdens de eerste vijf jaar van hun onderneming drie keer gebruikmaken van de startersaftrek.
- Wie heeft er recht op zelfstandigenaftrek? Je hebt recht op zelfstandigenaftrek als je ondernemer voor de inkomstenbelasting bent, de AOW-leeftijd nog niet hebt bereikt en aan het urencriterium voldoet .
- Wat is het urencriterium? Om als ondernemer in aanmerking te komen voor de zelfstandigen- en startersaftrek, moet je voldoen aan het urencriterium. Dit wil zeggen dat je 1.225 uur aan je bedrijf moet besteden. Ontdek welke uren je mag meerekenen voor het urencriterium.
