Stap 1. Gebruik de checklist van Lexicon bij het bedenken van een bedrijfsnaam
David Placek is de oprichter van Lexicon, het marketingbedrijf achter namen als Starbucks, BlackBerry en Swiffer. David heeft een handige checklist samengesteld die je helpt bij het bedenken van je bedrijfsnaam:
● Maak het kort maar krachtig: Je hebt vaak maar een paar letters nodig om indruk te maken. Een korte naam is makkelijker te onthouden. Een opvallende naam blijft hangen bij klanten en maakt je bedrijf makkelijker vindbaar op internet.
● Kies een duidelijk doel: Je bedrijfsnaam moet direct laten zien wat je doet. Of je nu websites bouwt of een bakkerij runt: kies een naam die past bij je product of dienst. Dat betekent niet dat het altijd letterlijk hoeft. Soms zit de kracht juist in een slimme, verrassende draai.
● Wees relevant maar onverwacht: Op het eerste gezicht heeft een goede bedrijfsnaam niet altijd een duidelijke link met het bedrijf. Als klanten doordenken, worden ze aangenaam verrast. Denk maar aan Amazon, 's werelds grootste boekenwinkel. De achterliggende gedachte? De Amazone-rivier is de langste rivier ter wereld. En eigenaar Jeff Bezos wist dat hij van zijn bedrijf óók de grootste ter wereld wilde maken.
● Zorg voor enthousiasme: Een saaie naam werkt niet. Kies liever voor een naam met energie.
● Houd het simpel: Vermijd ingewikkelde namen of creatieve kronkels. Mensen zien je bedrijfsnaam vaak maar even, dus zorg ervoor dat ze hem meteen snappen.
● Wees uniek en concurrerend: Doe iets wat de concurrent niet doet. Je bedrijfsnaam mag niet te veel lijken op een bestaande handelsnaam.
● Kies voor tijdloos: Kies voor een bedrijfsnaam die lang mee kan. Je naam moet de tand des tijds kunnen doorstaan. Wist je bijvoorbeeld dat het Deense speelgoedmerk Lego een samenvoeging is van de Deense woorden ‘leg’ en ‘godt’, wat ‘speel leuk’ betekent? Die betekenis zal nooit verouderen.
● Verwar creativiteit niet met humor: Een 'te' grappige bedrijfsnaam kan bij potentiële klanten het idee wekken dat je niet professioneel met je vak omgaat. Je sector is hierbij ook van belang. Een notaris met een speelse naam wekt bijvoorbeeld minder vertrouwen dan een kinderdagverblijf of creatief bureau.
Stap 2. Betrek je omgeving bij je keuze van de bedrijfsnaam
Je kunt natuurlijk in je eentje een pakkende bedrijfsnaam bedenken. Maar het is slimmer én leuker om mensen uit je omgeving bij dit proces te betrekken. Het gaat namelijk grotendeels om de associaties die anderen bij je naam hebben. Leg je opties daarom eerst eens voor aan je directe omgeving, zoals vrienden, familie of collega’s. Misschien is die ene naam volgens jou erg origineel, maar zien je vrienden er de logica niet van in.
Tip: betrek ook voldoende mensen die binnen je doelgroep vallen, zodat je zeker weet dat de naam hen aanspreekt. Vraag wat hun eerste associaties zijn, wat ze denken dat je verkoopt en vraag ze de volgende dag nog eens naar de naam om te checken of deze is blijven hangen. Je kunt dit het beste doen met mensen die jouw bedrijf nog niet kennen. Zij kunnen je beter helpen met de associaties, omdat ze nog niet weten wat je precies doet. Dit zorgt voor een eerlijker en objectiever oordeel over je bedrijfsnaam.
Stap 3. Plan een (gezamenlijke) brainstormsessie
Als je samen met anderen een bedrijf start, ligt het voor de hand om samen te brainstormen over de bedrijfsnaam. Maar ook voor een zzp’er kan zo'n sessie erg nuttig zijn.
Tijdens de brainstormfase is het belangrijk dat je zo breed mogelijk probeert te denken, zolang de suggesties maar een duidelijke link hebben met je sector en het product of de dienst die je aanbiedt.
Bedrijfsnaamgenerator gebruiken: een goed idee?
Er zijn online diverse generatoren te vinden die je binnen een paar klikken een nieuwe naam voor je product of bedrijf geven. Het nadeel? Deze namen zijn niet door jou of je omgeving bedacht, waardoor ze generiek zijn en vaak originaliteit en authenticiteit missen.
Schrijf alle namen op
Neem een paar uur de tijd om alle namen op te schrijven die je te binnen schieten. Schrijf echt alles op, hoe onlogisch, gek of simpel sommige ideeën ook klinken. Wegstrepen kan altijd nog. Soms brengt juist een bizarre naam je later op een geweldig idee.
Tip: gebruik een online brainstormbord zoals Miro of Jamboard als je met mensen op afstand werkt. Zo kun je samen ideeën verzamelen en clusteren op associatie of thema. Zit je met een groep in dezelfde ruimte? Hang dan een groot vel op de muur en gebruik post-its.
Wie nodig je uit?
Een brainstorm is het meest waardevol wanneer er veel verschillende invalshoeken zijn. Nodig daarom mensen uit je zakelijke netwerk én je privéleven uit. Zowel zakenpartners, (ex-)collega's, familieleden als vrienden kunnen een waardevolle bijdrage leveren. De ideale brainstormgroep bestaat uit zo'n 5 tot 8 deelnemers.
Overweeg ook 1 of 2 externe deskundigen uit te nodigen. Bijvoorbeeld een copywriter, een creatieve ondernemer of een vriend(in
Deel de brainstormsessie als volgt in:
Stel: je begint een internetbedrijf dat apps ontwikkelt voor mobiele betalingen. Dan kun je thema’s kiezen als ‘bank’, ‘betaling’ en ‘mobiel’. Bij ‘betaling’ kun je vervolgens associëren op woorden als bankieren, geld, euro, bank of transactie.
Stap 4. Maak een shortlist van 10 kansrijke bedrijfsnamen
Heb je tijdens de brainstorm genoeg ideeën verzameld? Dan is het tijd om een shortlist te maken van maximaal 10 kansrijke bedrijfsnamen.
Bedrijfsnaam moet prikkelen en rekening houden met de toekomst
Probeer een bedrijfsnaam te vinden die de lading dekt, maar ook nieuwsgierig maakt. Hij moet ook een beetje prikkelen. Toen Microsoft een naam zocht voor een nieuw cloudplatform, kwamen ze eerst niet verder dan opties als Cloud Pro en Cloud Link. Niet bijzonder inspirerend.
Met hulp van David Placek van naamgevingsbureau Lexicon kozen ze uiteindelijk voor Azure. Een heldere en onderscheidende naam. Ze kozen deze naam omdat de verwachting was dat 'de cloud' de toekomst zou worden. Het verwerken van 'cloud' in de naam zou dan gewoontjes gaan klinken.
Let op de klank van de bedrijfsnaam
Heb je een lijstje met goede kanshebbers? Check dan eens hoe deze potentiële handelsnamen klinken. Is het meteen duidelijk hoe je een bepaalde naam schrijft of uitspreekt? Ook dit kun je het beste checken bij je doelgroep, net zoals bij stap 2.
Denk ook aan een potentiële klant die je spotje op de radio hoort en vervolgens op zoek gaat naar de website van je bedrijf. Als de klant je bedrijfsnaam verkeerd begrijpt, kan deze zomaar bij je concurrent uitkomen.
Associaties tellen ook
Vraag je doelgroep ook wat ze voelen of denken bij elke naam. Roept de naam een positief beeld op? Past het bij je merk en doelgroep?
Internationale bedrijfsnaam
Tip: controleer ook of de naam in het buitenland geen ongewenste betekenis heeft. Zo ontdekte een Franse kaasmaker pas na lancering dat ‘Kiri’ in het Perzisch ‘rot’ of ‘ranzig’ betekent. Dat voorkom je liever.’ betekent.
Stap 5. Controleer of je bedrijfsnaam aan de regels voldoet
Heb je een pakkende naam bedacht? Controleer dan altijd of je bedrijfsnaam ook juridisch in orde is. In Nederland gelden namelijk duidelijke regels voor handelsnamen. Niet elke naam komt door de keuring, dus check eerst of je aan de regels voldoet.
Te beschrijvende namen zijn niet toegestaan
Een handelsnaam mag niet alleen beschrijven wat je doet. Dat is te algemeen. Wil je bijvoorbeeld een dierenpension starten, dan is de naam ‘Dierenpension’ te vaag. Die naam zegt niets unieks over jouw bedrijf. Voeg daarom iets persoonlijks of onderscheidends toe, zoals je eigen naam. Denk aan ‘Diana’s dierenpension’ of ‘Diana’s pension voor honden, katten en konijnen’. De naam moet nog wel beschikbaar zijn in jouw regio.
Let op: je mag niet zomaar andermans naam gebruiken. Alleen jouw eigen naam of die van een gemachtigde persoon is toegestaan.
Misleidende of verwarrende namen zijn verboden
Een bedrijfsnaam mag ook geen verkeerde indruk wekken. Je mag bijvoorbeeld niet suggereren dat je bedrijf groter of anders georganiseerd is dan het werkelijk is. Zo mag je een eenmanszaak niet ‘Jansen BV’ noemen.
Ook mag de handelsnaam geen namen van bestaande merken bevatten. Met de naam ‘Mediamarkt-sale’ kun je bijvoorbeeld in de problemen komen, tenzij je met het bedrijf duidelijke afspraken hebt gemaakt.
Daarnaast mag je naam niet te veel lijken op die van een ander bedrijf, zeker niet als jullie in dezelfde branche actief zijn. Kan een klant de namen makkelijk verwarren? Dan loop je het risico op juridische problemen wegens handelsnaaminbreuk.
Stap 6. Check de beschikbaarheid van de gekozen naam
Voordat je de gekozen bedrijfsnaam gebruikt op je zakelijke website en een stapel visitekaartjes laat drukken, check je eerst of hij beschikbaar is in het Handelsregister van de Kamer van Koophandel (KVK).
Let op: het register is gevoelig voor tik- en spelfouten. Zoek daarom op verschillende schrijfwijzen en probeer ook losse onderdelen van de naam in te voeren.
Komt de naam niet in het Handelsregister voor? Dan is het risico op een handelsnaamconflict klein. Staan er namen bij die wél sterk lijken op de naam die jij in gedachten hebt? Dan kan er sprake zijn van verwarring. De door jou gekozen bedrijfsnaam kun je in dat geval beter niet gebruiken.
BOIP (Benelux Office for Intellectual Property)
Check ook het BOIP Merkenregister. Ook hier moet je weer goed letten op de spelling; probeer verschillende varianten van de naam. Staat de naam al geregistreerd in dezelfde of een verwante branche (ook wel ‘klasse’ genoemd)? Dan mag je die naam niet meer gebruiken voor jouw onderneming.
Tip: doe ook een online zoekopdracht. Soms duiken daar namen op die (nog) niet in de officiële registers staan, of die net iets anders gespeld zijn. Vooral voor het handelsnaamrecht kunnen zulke kleine verschillen toch voor problemen zorgen.
Handelsnaamrecht
Voor de meeste starters is het merkenrecht nog niet direct van belang, maar bij het handelsnaamrecht is dat een ander verhaal. Als je de naam voor een onderneming actief gebruikt, krijg je automatisch een handelsnaamrecht. Zelfs zonder registratie bij de KVK!
Let op: een naam hoeft dus niet in het Handelsregister te staan om beschermd te zijn. Het kan zijn dat jouw gewenste naam al door iemand anders wordt gebruikt, zonder dat dit meteen zichtbaar is in officiële registers. Daarom is het belangrijk om ook op Google of andere zoekmachines te kijken of de naam die jij op het oog hebt al in gebruik is.
Handelsnamen bieden bescherming binnen een bepaalde branche en regio. Is de naam al in gebruik, maar door een bedrijf in een andere sector of in een totaal ander deel van Nederland? Dan is het soms alsnog mogelijk om dezelfde naam te gebruiken – mits er geen risico op verwarring ontstaat.
Bedrijfsnaam met gelijkenissen
Wil jij bijvoorbeeld een 'Café Jansen' openen in een Drents dorpje, maar bestaat er in Noord-Brabant al een café dat ook zo heet? Dan hoeft dat dus geen probleem te zijn. De afstand tussen beide vestigingen en de naamsbekendheid van het andere bedrijf spelen hierin een grote rol. Bij een bekende naam, zoals ‘Hotel Bilderberg’, ligt dat anders – die is zó bekend dat hergebruik vrijwel altijd tot problemen leidt.
Tip: Google tijdens het brainstormen alvast de ideeën voor namen. Zo zie je direct of er bedrijven zijn met vergelijkbare namen. Dat voorkomt teleurstellingen achteraf.
Check beschikbare domeinnamen en socialmediakanalen
Natuurlijk wil je ook een eigen website. Check daarom tijdens het brainstormen meteen of de bijbehorende domeinnaam nog vrij is. Je wilt niet later moeten schuiven met cijfers of rare schrijfwijzen om alsnog iets vergelijkbaars te vinden. Dat oogt minder professioneel en kan je in de opstartfase zomaar honderden bezoekers per maand kosten.
Ook streepjes of andere tekens aan je webadres zijn af te raden. Ze maken het lastiger om te onthouden en kunnen je zoekmachineoptimalisatie (SEO) negatief beïnvloeden.
Is de domeinnaam nog beschikbaar? Registreer dit adres dan zo snel mogelijk bij SIDN (Stichting Internet Domeinregistratie Nederland).
Let op: vergeet ook je socialmediakanalen niet. Wil je zichtbaar zijn op bijvoorbeeld Instagram, LinkedIn of TikTok? Check of je gewenste naam daar nog beschikbaar is en claim hem direct – zo voorkom je dat iemand anders ermee vandoor gaat.
Wat als mijn bedrijfsnaam niet aan de regels voldoet?
Als je al bent ingeschreven bij de KVK en je naam blijkt alsnog niet aan de regels te voldoen, moet je je bedrijfsnaam aanpassen. In sommige gevallen kun je zelfs aansprakelijk worden gesteld voor schadevergoeding. Dat is iets wat je natuurlijk liever voorkomt.
Een naamswijziging brengt bovendien veel gedoe met zich mee: juridisch en administratief, maar ook op het gebied van naamsbekendheid. Daarnaast kun je te maken krijgen met extra kosten voor het aanpassen van je website, domeinnaam, socialmediaprofielen en drukwerk.
Check je naam dus grondig voordat je je inschrijft. Dat bespaart je een hoop werk en mogelijke kosten achteraf.
Laat iemand anders je bedrijfsnaam bedenken
Heb je ondanks talloze brainstormsessies, online generatoren of hulp van vrienden en professionals geen geschikte naam gevonden? Dan kun je overwegen je speurtocht uit te besteden aan professionals.
Er zijn bedrijven die zich van de eerste tot de laatste stap bezighouden met het bedenken van het perfecte bedrijfsprofiel, inclusief bedrijfsnaam. Voorbeelden hiervan zijn:
- Namarama
Je bedrijfsnaam uitbesteden maakt het makkelijker en professioneler, maar wél een tikje minder persoonlijk.
Benieuwd hoe andere ondernemers hun bedrijfsnaam vonden? Luister naar de StartUp Podcast, aflevering 5: How to name your company.
Bedrijfsnaam bedenken: de 6 tips in het kort
Veelgestelde vragen
Wat zijn de kenmerken van een goede bedrijfsnaam?
Een goede bedrijfsnaam is:
● Herkenbaar en beschrijvend of juist uniek.
● Kort maar krachtig, en makkelijk uit te spreken.
● Houdbaar en toekomstbestendig. Houd ook rekening met mogelijke internationale ambities.
● Goed passend bij je bedrijf en de boodschap die je wilt uitstralen.
Hoe verzin je een bedrijfslogo?
Een passend logo geeft je bedrijf een gezicht. Je kunt hiervoor een designer in de arm nemen, maar je kunt natuurlijk ook zelf creatief aan de slag gaan. Gebruik deze tips voor een mooi bedrijfslogo ontwikkelen.
Wat is brainwriting?
Bij brainwriting (ook wel braindump genoemd) schrijft elke deelnemer binnen een bepaalde tijd, bijvoorbeeld 10 minuten, al zijn ideeën op. Zet een timer en schrijf zonder te veel na te denken. Het is het beste om gewoon alles op papier te zetten. Dit helpt om originele ideeën te verzamelen en straks associaties te kunnen maken.
Dit zijn de 3 regels voor brainwriting: geen idee is te gek, je mag niet bij elkaar afkijken en slechte ideeën zijn ook welkom. Vaak leidt iets onverwachts juist tot de perfecte bedrijfsnaam.
Wat is mindmapping?
Bij mindmapping begin je met één centrale term, zoals je kernproduct, onderscheidend vermogen, of het probleem dat je oplost. Vanuit die term teken je lijnen naar verwante termen en ideeën. Je kunt vervolgens van daaruit nieuwe termen bedenken en zo een lijst creëren die past bij jouw bedrijf of product.
In plaats van termen kun je hier ook al spelen met mogelijke bedrijfsnamen. Heb je bijvoorbeeld een webshop in benodigdheden voor visserij? Dan is “internet” een term, net als “vissen”. Een mogelijke combinatie is “visnet” of “haakweb”. Door te combineren en te associëren, ontdek je zo een naam die goed past bij je bedrijf.
