Om welk bedrijf gaat het?
Wanneer opgericht?
In de Gouden Eeuw was bier, mede door de slechte kwaliteit van drinkwater, nog steeds volksdrank nr. 1. Verspreid door het land waren talloze ambachtelijke bierbouwers te vinden. Een van die brouwers was Peter Kuyper. In de Gelderse vestigingsstad Grol (Groenlo) werkte hij in de brouwerij van zijn schoonvader. In 1676 werd Kuyper benoemd tot Gildemeester over de brouwers van deze regio. Zijn bier, genaamd Grolsch, verwierf in de loop der jaren een uitstekende reputatie in de wijde omtrek van Grol.
Hoe werd Grolsch opgericht?
De geschiedenis van Grolsch gaat dus heel ver terug. Na de oprichting in de zeventiende eeuw wisten Kuyper en zijn nazaten wisten de brouwerij lange tijd in handen te houden. Tot 1876 werd het bier gebrouwen in de binnenstad van Groenlo, waarna de eigenaars wegens ruimtegebrek een nieuwe brouwerij buiten de grachten lieten bouwen. In 1806 ging het bedrijf over op de familie Harperink, waarna in 1895 de Utrechtse Theo de Groen de brouwerij overnam. De familie De Groen is grotendeels verantwoordelijk voor de ontwikkeling die het bedrijf doormaakte vanaf de jaren ’60 van de vorige eeuw, toen begonnen werd met het bouwen aan een internationaal merk.
Het Achterhoekse bedrijf was natuurlijk niet de enige bierbouwer in Nederland en de onderlinge smaakverschillen zijn bij blind proeven wellicht alleen door de echte fijnproevers te onderscheiden. Grolsch moest het dus, net als concurrenten zoals Brand en Heineken, vooral hebben van marketing. Maar hoe zet je een merk als Grolsch nou goed in de markt? Tot de jaren '70 was het bedrijf nog zoekende naar de juiste werkwijze en richtte zich buiten de marketing rond het biermerk ook op de ontwikkeling van een frisdrank, Groli. De limonadefabriek deed goede zaken en groeide gestaag door, totdat in 1972 de limonadefabriek afbrandde en de Grolsch-directie besloot deze niet te herbouwen.
Het echte succes kwam echter in de jaren '70 met de uiterst succesvolle reclamecampagne ‘Vakmanschap is Meesterschap’ (zie de eerste video onderaan dit artikel). In de commercial, een van de langstlopende campagnes in de Nederlandse geschiedenis, kwamen ambachtslieden in beeld. Die moesten het gildeverleden van Grolsch (en daarmee de jarenlange ervaring en opgebouwde expertise van de brouwer) verbeelden. Ook werd het typische beugelflesje, dat door Theo de Groen in 1895 was uitgevonden en in de jaren '60 was gemoderniseerd, al sinds die tijd duidelijk als handelskenmerk naar de wereld uitgedragen.
In deze periode ging ook de export een steeds belangrijkere rol in de bedrijfsvoering spelen. Grolsch exporteerde al bier sinds 1946, maar is er sinds 1972 pas echt serieus werk van gaan maken. De authentieke beugelfles valt direct op tussen de flesjes van de concurrentie. Tegenwoordig is Grolsch bier wereldwijd verkrijgbaar in meer dan zeventig landen. De belangrijkste buitenlandse afzetmarkten zijn Frankrijk, de VS, het Verenigd Koninkrijk, Canada, Australië en Nieuw-Zeeland.
Waarmee onderscheidde Grolsch zich van de concurrentie?
Wie denkt aan een fles met karakteristieke beugelopening, zal waarschijnlijk vrijwel direct de groene beugelfles van Grolsch voor zich zien. De ½ liter-beugelfles werd zoals eerder gezegd in 1897 geïntroduceerd door Theo de Groen. De fles heeft dan nog een porseleinen kop, rubberen ring en een metalen beugel. In de loop der jaren was de kroonkurkfles de biermarkt gaan domineren, maar daar trok De Goen zich bar weinig van aan: "Ik bepaal zelf waar ik m'n bier in stop."
Consumenten kunnen tegenwoordig ook Grolschflesjes kopen met een kroonkurk, maar de authentieke beugelfles blijft het ultieme boegbeeld van het merk. Er worden er jaarlijks zo’n tweehonderd miljoen van gemaakt. De fles heeft door de eeuwen heen wel een aantal veranderingen ondergaan. Zo werd in de jaren '70 de vorm van het flesje aangepast aan het moderne, volautomatische productieproces. De typische Grolsch reliëfdecoratie met de hopbellen en de korenaar is tot de dag van vandaag nog op iedere beugelfles te vinden.
Hoe gaat het nu met het bedrijf?
Tot 2008 had Grolsch een beursnotering aan de Amsterdamse beurs. Het bedrijf was toen uitgegroeid tot een onderneming met meer dan driehonderd miljoen euro omzet. In 2007 maakte het Zuid-Afrikaanse SABMiller bekend dat zij wel gezuinteresseerd waren in de Achterhoekse bierbrouwerij. De familie De Groen, die op de dat moment nog dertig procent van de aandelen had in het bedrijf, ging akkoord met het aanbod en is daardoor heel rijk geworden. Momenteel is Grolsch dus eigenlijk een Zuid-Afrikaans bedrijf.
Hoewel het merk aan het begin van het decennium een beetje zijn glans was kwijtgeraakt, lijken de nieuwe eigenaren te weten hoe ze Grolsch het beste in de markt kunnen zetten. Zo is er bijvoorbeeld een nieuwe variant op de welbekende beugel geïntroduceerd. Met een goed gevulde zak rands weten de mensen achter Grolsch hun merk op vernieuwde wijze te presenteren, één die ook de jonge generatie probeert aan te spreken. De 'Vakmanschap is meesterschap'-tijden lijken in ieder geval ver achter hen te liggen.
Inspirerende quote
Voormalig Grolsch-directeur Theo de Groen over de beugelfles: "Ik bepaal zelf waar ik m'n bier in stop."
Videos
De langlopende reclamecampagne uit de jaren ’70 waarmee Grolsch het merk succesvol in de markt zette:
Populaire Grolsch-reclame uit de jaren ’90: