Na het lezen van dit artikel weet je alles over de verplichte arbeidsongeschiktheidsverzekering (AOV) voor zzp'ers. Direct meer lezen over een specifiek onderwerp? Klik dan op één van onderstaande links:
- Introductie en aanleiding
- De laatste stand van zaken
- Kosten verplichte AOV
- Belangrijkste voordelen AOV
- Veelgestelde vragen
1. Introductie en aanleiding verplichte AOV
Na jarenlang overleg tussen de Nederlandse politiek, werkgevers- én werknemersorganisaties is er 2020 een pensioenakkoord bereikt. Een onderdeel van dat pensioenakkoord is de verplichte arbeidsongeschiktheidsverzekering (AOV) voor zelfstandig ondernemers. De invoering is inmiddels al een aantal keer uitgesteld, maar staat voor nu op de agenda om (waarschijnlijk) in 2027 in werking te treden.
Oneerlijke concurrentiestrijd
De vakbonden en politieke partijen als PvdA en GroenLinks willen al jaren dat er een verplichte arbeidsongeschiktheidsverzekering voor zzp'ers komt. Ze legden de eis op tafel tijdens de onderhandelingen over een nieuw pensioenstelsel.
Volgens de vakbonden is een verplichte AOV voor zzp'ers noodzakelijk, omdat werknemers nu een oneerlijke concurrentiestrijd zouden voeren met zelfstandigen. Veel zzp'ers hebben zich niet verzekerd en zijn daarom voor werkgevers relatief goedkoper ten opzichte van personeel in loondienst.
De feiten op een rij
- Volgens het CBS telt Nederland in 2023 meer dan 1,1 miljoen zzp'ers.
- Volgens cijfers van het SEO Economisch Onderzoek kan 30% van de zzp'ers het gemiste inkomen niet opvangen in het geval van langdurige ziekte of een ernstig ongeval.
- Slechts 23% van zzp'ers heeft een arbeidsongeschiktheidsverzekering;
2. De laatste stand van zaken
Hoe de wet er precies uit komt te zien, is nog onzeker. De politiek is namelijk in gesprek over de invulling van de verzekering. Daarnaast lopen er nog een aantal petities en protesten tegen de invoering van de AOV.
De hoogte van de premie
Minister Karien van Gennip (Sociale Zaken en Werkgelegenheid) heeft inmiddels al een premie genoemd. Ze verwacht volgens de laatste berichten dat een zelfstandige gemiddeld € 225 per maand gaat betalen.
- De premie wordt inkomensafhankelijk en bedraagt naar schatting 8% van het inkomen. De premie is fiscaal aftrekbaar.
- De uitvoering en re-integratie worden uitgevoerd door het UWV. De premie wordt geïnd door de Belastingdienst.
- De verplichte arbeidsongeschiktheidsverzekering dekt maandelijks maximaal € 1.934,40 bruto, het wettelijk minimumloon.
- Het maximale te verzekeren inkomen is ongeveer € 30.000, met een standaard wachttijd (eigen risicoperiode) van 1 jaar.
Protesten tegen de AOV
Het voorstel heeft echter voor de nodige reuring gezorgd. Op 30 mei heeft Roos Wouters, oprichter van de Werkvereniging, een petitie ingediend tégen de invoering van de AOV overhandigd. In totaal tekenden 21.000 mensen de petitie.
- 72% van zelfstandig ondernemers is tégen de AOV, blijkt uit een enquête van de Vereniging Zelfstandigen Nederland (VZN).
- De beroepsfederatie Register Risico Adviseur Duurzame Inzetbaarheid (RADI-AOV) noemt het plan van het kabinet zelfs 'onuitvoerbaar'.
62% kan nog geen jaar rondkomen zonder inkomsten
Uit een recente poll onder 1.748 bezoekers van IkGaStarten blijkt dat 62% van de ondervraagden nog geen jaar rond kan komen als de inkomsten uit hun onderneming wegvallen. De helft van hen houdt het zelfs nog geen twee maanden vol met eigen reserves.

3. Kosten AOV
Wat jij betaalt voor een AOV hangt af van je wensen en van je persoonlijke situatie. Bovenal geldt: een AOV hoeft niet duur te zijn. De hoogte van de premie wordt onder andere bepaald door je leeftijd en je beroep. Heb je een zwaar beroep? Dan is de kans groter dat je arbeidsongeschikt raakt, waardoor je premie relatief hoger zal uitvallen.
Afhankelijk van persoonlijke situatie
De kosten van een arbeidsongeschiktheidsverzekering zijn dus grotendeels afhankelijk van je persoonlijke situatie. De premie voor een AOV is bovendien aftrekbaar bij het aangeven van de inkomstenbelasting. Daardoor vallen de uiteindelijke kosten van de verzekering vaak lager uit dan veel ondernemers denken.
Factoren die de kosten van een arbeidsongeschiktheidsverzekering bepalen:
- Eigenrisicoperiode
Kun je bij arbeidsongeschiktheid een tijdje zelf overbruggen vanuit je reserves? Kies dan voor een langere eigenrisicoperiode. Bij een langere eigenrisicoperiode betaal je een lagere premie. - Verzekerd bedrag
Je bepaalt zelf welk bedrag je verzekert. Je kunt er bijvoorbeeld voor kiezen om alleen je vaste lasten te verzekeren, of je hele inkomen. Hoe hoger het verzekerde bedrag, des te hoger de premie uitvalt. - Uitkeringsduur
Je kunt ook kiezen hoe lang je een uitkering wilt krijgen als je arbeidsongeschikt raakt. En je kunt bijvoorbeeld kiezen voor een tijdelijke uitkering van bijvoorbeeld vijf jaar.
Meer weten over de opties en je keuzes? Lees de gratis whitepaper 'Wat doe je als startende ondernemer bij arbeidsongeschiktheid?'.
4. Belangrijkste voordelen van een AOV
AOV's bestaan al even voor ondernemers die liever risicovrij leven en werken. Wat zijn de belangrijkst voordelen van een AOV? Een arbeidsongeschiktheidsverzekering via een verzekeraar heeft een aantal belangrijke voordelen:
-
Maatwerk
Als je arbeidsongeschikt raakt, wil je natuurlijk zo snel mogelijk weer aan het werk. Volgens het 'arbeidsongeschiktheidscriterium', dat in de huidige plannen is opgenomen, wordt er niet gekeken naar je beroepsgroep, opleiding of ervaring, maar of je enige vorm van werk kan doen. Een verzekeraar kijkt juist wel naar de gevolgen van jouw ziekte of aandoening voor jouw beroep en focust op een betere en passende re-integratie. De kans op een uitkering is daardoor groter wanneer je je AOV bij een verzekeraar afsluit. -
Hoog verzekerd bedrag mogelijk
Bij een verzekeraar kun je jaarbedragen verzekeren van € 100.000 of soms, zoals bij Interpolis, voor nog veel hogere bedragen. Bij een verzekering via het UWV bedraagt de uitkering maximaal € 1.934,40 per maand. -
Onderscheid
Als je geen lichamelijk zwaar werk doet, is je premie lager. Je loopt dan namelijk minder risico om arbeidsongeschikt te raken. Dat onderscheid wordt niet gemaakt bij de UWV-verzekering. -
Keuzevrijheid
Bij een verzekeraar kun je zelf je eindleeftijd kiezen. Ook heb je bij een AOV vrijheid in het bepalen van je wachttijd (ook wel eigenrisicoperiode). Je kunt bijvoorbeeld kiezen voor een maand, drie maanden, een half jaar of twee jaar. Hierdoor kun je de premie beïnvloeden. -
Preventie
Een verzekeraar helpt je ook met het voorkomen van arbeidsongeschiktheid, onder andere door het aanbieden van preventiediensten. Dit zijn verschillende hulpmiddelen voor zowel je lichamelijke als mentale gezondheid.
Voordelen AOV via UWV
Je kunt ook wachten op de verplichte verzekering die door het UWV zal worden aangeboden. Dat heeft twee voordelen:
- Bij het UWV kun je je voor elk beroep verzekeren tot de AOW leeftijd. Bij een verzekeraar kun je je voor lichamelijk zware beroepen verzekeren tot maximaal 63 jaar of soms nog lager;
- Een verzekeraar vraagt altijd een gezondheidsverklaring. Bij arbeidsongeschiktheid die het gevolg is van bestaande klachten krijg je dan soms geen uitkering. Het UWV vraagt geen gezondheidsgegevens bij de acceptatie van verzekerden.
5. Veelgestelde vragen over de verplichte AOV:
- Is een arbeidsongeschiktheidsverzekering (AOV) verplicht voor zzp'ers? Nee. De arbeidsongeschiktheidsverzekering (AOV) wordt volgens Interpolis pas op zijn vroegst in 2027 verplicht voor alle zzp'ers. Het kabinet werkt momenteel aan de uitwerking van de plannen die op 3 april 2023 door minister Van Gennip (SZW) werden voorgesteld aan de Tweede Kamer.
- Wat is een AOV? Als zzp'er kun je ziek of arbeidsongeschikt raken. Je krijgt dan geen uitkering van de overheid, dus je moet je eigen loon doorbetalen. Een arbeidsongeschiktheidsverzekering (AOV) vergoedt deze uitkering tot de eindleeftijd die je zelf bepaalt.
- Kan ik als zzp'er beter wachten op de verplichte AOV of is het slim om me nu al te verzekeren tegen arbeidsongeschiktheid? De verplichte AOV komt er waarschijnlijk pas in 2027. In de tussentijd kun je ziek worden of arbeidsongeschikt raken. Je kunt je daarom nu al verzekeren voor de inkomsten die je dan misloopt. Op de premie daarvan heb je zelf invloed.
Meer over verzekeringen voor zzp'ers:
Een AOV hoeft niet duur te zijn
Wat kost een AOV?
Overzicht verzekeringen voor ondernemers