Vooral als je alleen een bedrijf start, is samenwerking belangrijk. "Bundel je kennis en kunde", vindt Martijn Pennekamp van ikwordzzper.nl. "Alleen zo kun je als zelfstandige blijven overleven."
1. Bouw aan een netwerk
Het is misschien best spannend, maar nieuwe mensen leren kennen is de eerste stap van samenwerken. Ga op onderzoek uit, waar vind je die collega-ondernemers?
Werken op flexplekken
Het is een goed idee om te gaan werken op flexplekken waar veel andere zelfstandigen komen. Je weet maar nooit waar je die nieuwe opdrachtgever tegenkomt.
Lid worden startersgroepen
Verder kun je lid worden van startersgroepen op LinkedIn en Facebook, regelmatig netwerkborrels bezoeken en naar relevante evenementen gaan, zoals de jaarlijkse Startersdag van de Kamer van Koophandel (KvK).
Ga het gesprek aan
Knoop eens een gesprek aan met iemand met een interessant bedrijf en leer elkaar kennen. Vertel iedereen waarmee je bezig bent en vraag andere starters om advies.
Als je eenmaal wat mensen kent, kunt je een groep van (beginnende) ondernemers om je heen verzamelen met wie je eens in de zoveel tijd afspreekt. Je kunt natuurlijk op op een platform als LinkedIn bijpraten.
Waarschijnlijk ben je allemaal bezig om dezelfde vragen op te lossen. Denk dus met elkaar mee en deel je inzichten. Zo creëert je je eigen raad van advies kun je misschien wel samenwerken.
2. Deel de kosten met je netwerk
Als je eenmaal een goed netwerk hebt opgebouwd, kun je dingen samen gaan doen. Met een groep staat je nu eenmaal snel sterker dan alleen. In het Zeeheldenkwartier in Den Haag hebben winkeliers en lokale horeca bijvoorbeeld samen een website gemaakt om de buurt aan te prijzen.
Samenwerken is dus ook kosten besparen. Deze groep ondernemers doet samen de marketing in plaats van alles zelf te moeten doen.
Ook een fysieke winkel kunt je delen. Meneer Paprika in Haarlem is zo'n winkel. Je kunt er een hapje eten en drinken in het cafe, speelgoed kopen of zelfs een feestje vieren. Daarnaast verhuren de eigenaressen ruimte aan de Toyboys en Django's Bikeshop.
Ze delen de huur en alle klanten die voor een van de ondernemers binnenlopen, leren ook de andere twee kennen.
3. Werk samen aan een project
Je hoeft natuurlijk niet altijd voor langere tijd samen te werken. Wil je bijvoorbeeld een (aanbestede) opdracht aannemen, maar is hij te groot voor jou alleen? Dan kun je samenwerken op projectbasis.
Je kunt ook met een ondernemer uit je vakgebied afspreken dat je elkaar vervangt bij ziekte of vakantie. Zo bied je je klanten meer zekerheid. Maak hier samen wel goede afspraken over.
4. Stel contracten op
Heb je iemand gevonden om mee samen te werken? Maak dan meteen goede afspraken en leg deze ook vast in een contract. Wie draagt welk risico, hoeveel investeer je allebei, hoe verdeel je het werk en wat gebeurt er als een partner het laat afweten?
Je kunt elkaar 'inhuren' en een overeenkomst tot opdracht afsluiten of - als je vaker met elkaar samenwerkt - een rechtsvorm kiezen.
Je kunt samen een vof, maatschap, coöperatie of bv oprichten. Bij een vof en maatschap draag je de aansprakelijkheid voor elkaar, terwijl je bij een bv en coöperatie minder snel privé aansprakelijk kunt worden gesteld voor fouten van je partner.
Een bv kun je uiteindelijk verkopen. Als alle partners zzp'er willen blijven, kun je in dienst treden van je gezamenlijke bv. Als je dat niet wilt, kunt je kiezen voor een coöperatie met of zonder licensieovereenkomst.
Deze overeenkomst is handig als een partner een leidende rol heeft of meer investeert in de samenwerking.
5. Sluit incidentele samenwerkingen niet uit
Samenwerking hoeft niet altijd zo officieel; je kunt ook spontaan besluiten om iets samen te doen met de ondernemers bij jou in de buurt.
Als boekhandel kun je in de zomer bijvoorbeeld een ijsje van de ijsboer naast je weggeven bij aankoop van een boek. En in je lunchroom kun je kunst van beginnende kunstenaars exposeren.
Of organiseer eens samen met een andere ondernemer een evenement, zoals een wijnproeverij in een keukenwinkel of een modeshow in een restaurant.
Als webshop kunt u uw klanten kortingscodes cadeau geven voor andere webwinkels (en zij doen hetzelfde voor jou). Zo profiteer je van elkaars klantenbestand en kun je meer nieuwe klanten aan je bedrijf binden.
6. Barter met andere ondernemers
Je kunt ook ervoor kiezen om te barteren met andere ondernemers. In dat geval 'ruilt' je je diensten. Je maakt bijvoorbeeld een nieuwe website voor een tijdschrift, dat vervolgens gratis je advertenties plaatst.
Je sponsort de lokale voetbalclub met shirtjes, die vervolgens je reclamebord naast het veld ophangt. Dit is een goede manier om een netwerk op te bouwen en kosten te besparen.
Vraag de partij met wie je mogelijk gaat samenwerken gerust of een barter tot de mogelijkheden behoort. Let op: je moet ook bij barteren een factuur sturen en belasting betalen.
7. Leg contact met de juiste organisaties
Klop aan bij de juiste organisaties. Samenwerken met andere relevante bedrijven en organisaties is vaak de meest effectieve om tot innovatieve nieuwe producten te komen, zo blijkt uit onderzoek van Panteia/EIM.
Maar hoe vind je nou een ander bedrijf met wie je samen het gat in de markt kunt vinden?
De Kamer van Koophandel, ZZP Nederland en MKB-Nederland hebben een goed regionaal netwerk. Ga naar bijeenkomsten en spreek af met de experts op jouw gebied.
8. Vraag subsidie aan
Er bestaan diverse subsidieregelingen die innovatieve samenwerkingen ondersteunen, vooral als je bedrijf binnen een van de topsectoren valt.
Externe adviseurs hebben een goed beeld van welke bedrijven er bestaan en met wie je zou kunnen samenwerken. Ook kun je mogelijk samenwerken met kennisinstituten of de overheid.