Klik op één van de links om direct naar het onderwerp te gaan:
- Waarom stel je een omzetprognose op?
- Hoe stel je een omzetprognose op?
- Wat beïnvloedt de omzetprognose?
- Waar moet ik op letten met een omzetprognose?
- Wat zijn de aandachtspunten?
- Welke tools kan ik gebruiken?
1. Waarom stel je een omzetprognose op?
Je omzet over een bepaalde periode is de som van alles wat je in dit tijdvak aan opbrengsten hebt binnengehaald. Je kunt omzet behalen door het verkopen van producten, maar ook door het verlenen van diensten.
Door in te schatten hoeveel producten je verwacht te verkopen, of hoeveel uur je jouw diensten gaat leveren, kun je veel beter de financiële koers van je bedrijf bepalen.
Let op: Btw valt niet onder de omzet, je berekent namelijk btw over de omzet. Een ander woord voor btw is dan ook omzetbelasting.
Wil je als zzp'er zien wat je over een bepaalde periode – bijvoorbeeld per maand of kwartaal – aan omzet hebt gehaald? Tel dan de bedragen op je facturen bij elkaar op. Een andere manier is om op te tellen wat je binnen hebt gekregen op je rekening. Een zakelijke rekening helpt daarbij om overzicht te houden.
De btw hoort zoals gezegd niet bij de omzet, die moet je dus van de ontvangen bedragen aftrekken. Met de btw-calculator bereken je heel makkelijk de omzet exclusief btw per klant.
Handig: gebruik de btw-calculator
Exploitatiebegroting maken
De omzetprognose is een onderdeel van de exploitatiebegroting. In deze begroting, die weer onderdeel is van het financieel plan, maak je een inschatting van de verwachte omzet en kosten.
Let op: Omzet is geen winst. Om de winst over een bepaalde periode te berekenen, moet je nog de kosten van de omzet aftrekken.
Aan de hand van de opbrengsten en de kosten krijg je snel inzicht of je winst gaat maken en of je de investeringen terugverdient.
- Lees hier een uitgebreid artikel over een exploitatiebegroting, inclusief handig voorbeeld
- Lees hier alles over de begrotingen van een financieel plan
2. Hoe stel je een omzetprognose op?
In dit artikel concentreren we ons alleen op de omzetprognose, onderdeel van je financiële prognose. Afhankelijk van je verdienmodel zijn er een aantal rekenmethoden om de omzet te schatten.
Producten verkopen
Maak een inschatting hoeveel producten je denkt te gaan verkopen. Om deze omzet te schatten, vermenigvuldig je het aantal producten met de verkoopprijs (exclusief btw). Verkoop je bijvoorbeeld gepersonaliseerde koffiemokken, voor € 25 per stuk? Als je er tien op een dag kunt maken en verkopen, verkoop je er per week gemiddeld 50. Per week is je omzet dan 50 x € 25 = € 1.250.
- Lees ook hoe je de kostprijs berekent, inclusief voorbeeld
Dienst verlenen
In de meeste gevallen gebruik je bij een dienst een uurtarief. Je vermenigvuldigt dus het aantal te verwachte uren met je uurtarief (exclusief btw). Stel je werkt 8 uur per dag, waarvan je 6 kunt declareren. Je uurtarief is € 40. Je verkoopt per week dan 30 uur, dus je omzet per week is € 1.200.
- Download hier de gratis whitepaper over het opstellen en verhogen van je uurtarief
Gemiddelde omzet per klant
In sommige situaties het lastig om de omzet precies te bepalen, vooral in horecagelegenheden. In dit geval schat je in hoeveel je gemiddeld per klant aan omzet denkt binnen te halen. Je vermenigvuldigt de gemiddelde omzet met het aantal klanten. Is de omzet bijvoorbeeld gemiddeld € 30 per klant op een avond? Met gemiddeld 20 klanten zal je omzet gemiddeld € 600 per avond zijn.
Handig: gebruik de Rabobank saldovoorspeller voor een prognose van je omzet en kosten op basis van je transactiegeschiedenis.
Dat kan. Wij hebben alle ins & outs van een businessplan op een rijtje gezet. Maak in 10 stappen een ijzersterk ondernemingsplan.
3. Wat beïnvloedt de omzetprognose?
Er zijn verschillende invloeden die medebepalend zijn voor de hoogte van de jaaromzet. Houd hier rekening mee bij het maken van de omzetprognose.
Vakanties
Elke zzp’er heeft vakantie nodig en werkt een aantal weken per jaar niet. In de meeste gevallen loop je hierdoor omzet mis. Als je de omzet per week berekent, ga er dan vanuit dat je minimaal vier weken misloopt vanwege vakantie.
Ziekte
Als je op basis van ‘uurtje-factuurtje’ werkt, draai je als je ziek bent geen omzet.
Seizoensinvloeden
Dit is afhankelijk van de branche waarin je werkt. Als ijsverkoper draai je vooral omzet in de zomer, niet in de winter.
Pieken en dalen
Er zijn verschillende factoren die kunnen zorgen voor pieken of juist dalen in je omzet. Feestdagen, een mislukte oogst of, zoals de coronacrisis of het containerschip Ever Given dat vastliep in het Suezkanaal. Duizenden containers vol ingekochte artikelen konden niet afgeleverd worden bij klanten.
Ondernemingsplan voorbeelden
Een financieel plan is onderdeel van het ondernemingsplan. We hebben verschillende gratis voorbeelden van ondernemingsplannen voor je gemaakt. Hierin staan ook voorbeelden van een financieel plan. Bekijk hier onder meer een gratis voorbeeld van het zzp ondernemingsplan en een detailhandel ondernemingsplan.
4. Waar moet ik op letten bij een omzetprognose?
De concurrentie is van grote invloed op je omzetprognose. Als je in een prijzenslag terechtkomt, kan dit twee kanten op: je verliest de slag en haalt een lage omzet. Je wint, en haalt een hoge omzet – maar omdat je een lage prijs vraagt, is de winstmarge ook laag. Dan heb je wel een hoge omzet, maar een lage winst.
Concurrentieanalyse
Los van een prijzenslag moet je de concurrentie in kaart brengen. Met een concurrentieanalyse breng je de trends in kaart en ontdek je hoe jouw concurrenten dit doen.
Kamer van Koophandel
Vraag jaarrekeningen en uittreksels van vergelijkbare bedrijven op uit jouw branche. Dit kun je bijvoorbeeld doen via het Handelsregister van de Kamer van Koophandel.
Ontdek of jouw concurrenten winst maken: neemt hun gemiddelde omzet af of juist toe? Je kunt zo een betere inschatting maken van de slagingskans van jouw bedrijf.
Markt- en brancheonderzoek
Uiteindelijk draait het om het vinden van klanten. Zij kopen jouw product of dienst en bepalen de omzet. Met een marktonderzoek maak je duidelijk wie jouw klanten zijn, waar je ze kunt vinden en hoe je ervoor zorgt dat ze jouw bedrijf goed kunnen vinden.
Vergelijk je omzet met andere omzetcijfers uit jouw branche en check de laatste ontwikkelingen. Gebruik hiervoor bijvoorbeeld de branchewijzer van Ondernemersplein of Cijfers en trends per branche van Rabobank.
- Lees hier alles over het doen van markt- en brancheonderzoek
5. Wat zijn de aandachtspunten bij een omzetprognose?
De eerste periode als startende ondernemer zal je waarschijnlijk een lagere omzet draaien. Hou jezelf niet voor de gek en schets een realistisch beeld. Maak voor de zekerheid een worstcasescenario (waarin werkelijk alles tegenzit), een ideaal scenario en een realistisch scenario.
Break-even draaien
Als startende ondernemer is het je eerste doel om break-even te draaien. Oftewel: genoeg omzet behalen om je zakelijke kosten en je privé-uitgaven te dekken.
Omzetprognose bijsturen
Het is niet voor niets een van de stappen uit ons Stappenplan voor een succesvolle start: ook na de start van je bedrijf moet je blijven toetsen of je prognose ook werkelijkheid wordt. Wanneer de verwachte omzet of kosten in de praktijk anders blijken dan in je prognose, kun je de koers direct bijsturen. Je weet dan bijvoorbeeld dat de omzet verhoogd moet worden of dat je moet sturen op lagere bedrijfskosten om toch break-even te draaien.
Verhuur je bijvoorbeeld e-scooters met dikke banden, waarmee toeristen de stad kunnen verkennen, dan kun je extra scooters aanschaffen om meer omzet te halen uit de verhuur, of je kunt de prijzen verhogen.
Tip: maak ook regelmatig een nieuwe prognose. Na de eerste periode kun je al betere schattingen maken voor de volgende periode.
Maximumcapaciteit
Je loopt in een aantal gevallen tegen de grenzen van je capaciteit aan. Als je op basis van uurtje-factuurtje werkt, zit er op een gegeven moment een maximum aantal aan declarabele uren aan en bereik je daarmee ook een maximumomzet.
De enige optie voor een hogere omzet is je uurtarief verhogen. Of iemand in dienst nemen en zo het aantal uur dienstverlening uitbreiden.
Maar het kan ook gelden voor je winkeloppervlakte. Je hebt het maximum aantal vierkante meters bereikt. Dan moet je besluiten te verhuizen of een tweede filiaal te openen: wat een grote investering met zich meebrengt.
Verdienmodel aanpassen
Kom je niet uit met je verwachte omzet? Of wil je simpelweg je omzet verhogen? Dan kan het slim zijn om je verdienmodel eens onder de loep te nemen. Kun je jouw producten bijvoorbeeld aanbieden in abonnementsvorm? Of kun je jouw diensten in een product vormen? Doe de verdienmodelchallenge en zie waar jij je omzet kunt verhogen!
6. Welke tools kan ik gebruiken voor het maken van mijn omzetprognose?
Je hoeft geen ingewikkelde programma’s te gebruiken om je omzetprognose te noteren. Maak in Excel een aantal kolommen aan, met een tijdvak en de geschatte omzet om een goed overzicht te krijgen. Ook als je veel verschillende producten hebt, is Excel een goede optie.
Omzetprognose in Excel maken
In Excel voor Windows kun je tegenwoordig zelfs prognoses laten maken op basis van je historie. Je zet deze gegevens in een tabel en daar rolt dan een mooie grafiek uit met de verwachting voor de komende periode.
Uiteraard zijn er veel (externe) invloeden, zoals in dit artikel beschreven, maar je kunt hier wel een trend uit opmaken. Je kunt hierin de pieken en dalen aflezen, waar je op lange termijn weer rekening mee kunt houden.
Zit je bijvoorbeeld al tijden op je maximumcapaciteit? Dan is het wellicht tijd om uit te breiden, personeel in dienst te nemen of nog eens na te denken over een ander verdienmodel.
Omzetprognose in boekhoudpakket
Veel boekhoudpakketten bieden ook omzetprognoses aan, die je makkelijk kunt draaien op basis van eerdere omzetten. Maar dan moet je natuurlijk al wel wat verkocht hebben.
Saldovoorspeller
Met behulp van de saldovoorspeller van Rabobank kun je in enkele klikken een heldere prognose maken van jouw saldo in de komende maanden. Op basis van je transactiegeschiedenis wordt er een voorspelling gemaakt van je omzet en kosten. Dit geeft sturing om je ondernemersdoelen te behalen.
De meest gestelde vragen over een omzetprognose
- Waarom stel je een omzetprognose op? Met het opstellen van een omzetprognose krijg je grip op je financiën. Door in te schatten hoeveel producten je verwacht te verkopen, of hoeveel uur je jouw diensten gaat leveren, kun je veel beter de financiële koers van je bedrijf bepalen en daar beslissingen voor nemen.
- Hoe maak je een omzetprognose? Je kunt in Excel een handig document maken waarin je de verwachte omzet per tijdvak (maand of kwartaal) zet. Zo kun je duidelijk zien hoe je bedrijf zich financieel zal ontwikkelen.
- Waarom is een omzetprognose bijhouden zo belangrijk? Wanneer de omzet anders blijkt dan in je prognose, kun je de koers direct bijsturen. Je weet dan bijvoorbeeld dat de omzet verhoogd moet worden of dat je moet sturen op lagere bedrijfskosten om toch break-even te draaien.
- Waar moet je op letten bij een omzetprognose? Er zijn tal van externe factoren die van invloed zijn op je omzet. Denk aan concurrentie, de markt, je branche en je klanten. Doe vooraf dan ook uitgebreid een branche- en marktonderzoek.
