In dit artikel lees je alles over btw-tarieven en vrijstellingen. Wil je direct meer lezen over eens specifiek onderwerp? Klik dan op één van onderstaande links:
- Wanneer ben je btw-plichtig?
- De btw-tarieven
- Btw-vrijstelling
- Belastingvermindering: Kleineondernemersregeling
- Zakelijke administratie en btw
- Veelgestelde vragen over btw
1. Wanneer ben je btw-plichtig?
Iedere ondernemer die zich bij de Kamer van Koophandel inschrijft als eenmanszaak krijgt een btw-identificatienummer toegewezen. In principe is iedere zelfstandig ondernemer dus btw-plichtig, ongeacht de gekozen rechtsvorm. Er is een aantal uitzonderingen (vrijstelling, nultarief) voor de btw-aangifte, die later in dit artikel worden belicht.
De Belastingdienst let op de volgende zaken om vast te stellen of je ondernemer bent en btw-plichtig bent:
- Zelfstandig een bedrijf of beroep uitoefenen
Als je zelfstandig werkt en je hebt inkomsten (omzet!) uit dit werk, ben je in de meeste gevallen ondernemer voor de btw. Je behaalt omzet en over omzet betaal je omzetbelasting. Een ander woord voor omzetbelasting is btw. - Regelmatige inkomsten
Om btw-ondernemer te zijn moet je op regelmatige basis omzet behalen. Het maakt niet uit of je winst maakt, want het komt ook voor dat startende ondernemers in de beginfase verlies lijden vanwege de investeringen die ze moeten doen. Over de behaalde omzet moet je btw betalen, ook al draai je verlies. - Inkomsten naast je werk in vaste dienst?
Als je (nog) in vaste dienst bent en daarnaast werkt als zzp'er, moet je ook btw over je inkomsten (omzet) betalen. Je bent bijvoorbeeld marketeer en je hebt daarnaast een webshop. Of je werkt in de bouw in loondienst en werkt in het weekend voor jezelf. - Vermogensbestanddeel of een recht exploiteren
Je moet ook btw afdragen als je een vermogensbestanddeel of recht, zoals het verhuren van een bedrijfspand of vergoeding van een octrooirecht, exploiteert.
Speciaal voor starters: de basis in 5 minuten. Een overzicht van wat je nodig hebt om aan de slag te gaan met je boekhouding, inclusief tips.
2. Omzetbelasting: wat zijn de btw-tarieven?
In Nederland geldt sinds 1 oktober 2012 een algemeen tarief van 21 procent. Dat geldt voor de meeste goederen en diensten. Daarnaast is er een verlaagd tarief: het btw-tarief van 9%. Tot slot kennen wij in Nederland ook een btw-tarief van 0%.
Als btw-plichtige ondernemer moet je dus rekening houden met verschillende tarieven die voor de geleverde goederen en/of diensten gelden. Er kunnen drie btw-tarieven van toepassing zijn op jouw werkzaamheden, die we in dit hoofdstuk toelichten:
Algemene btw-tarief: 21%
Dit is het meest gangbare tarief dat van toepassing is op veruit de meeste goederen en diensten. Het 21%-tarief geldt voor alle goederen en diensten die niet vrijgesteld zijn van omzetbelasting en ook niet onder het tarief van 9% of 0% vallen.
Lees in dit artikel alles over het btw-tarief van 21%.
Verlaagde btw-tarief: 9%
Er is sprake van een beperkt aantal goederen waarvoor je het verlaagde tarief van 9% mag hanteren. Het 9%-tarief geldt sinds januari 2019. Voorheen was het lage tarief 6%. Het gaat dan bijvoorbeeld om:
- Voedingsmiddelen
- Geneesmiddelen
- Hulpmiddelen
- Boeken
Ook een aantal diensten komt in aanmerking voor het verlaagde tarief, zoals een knipbeurt bij de kapper of wanneer je kampeergelegenheid op jouw land wil aanbieden.
Horeca
Horeca heeft deels een 9%-tarief en deels een 21%-tarief. Eten en drinken vallen onder het 9%-tarief, afgezien van alcoholhoudende dranken. Alcohol is geen noodzakelijke levensbehoefte en valt daardoor onder het 21%-tarief. Dit geldt ook voor afhaalmaaltijden.
Btw-tarief musea
Verder geldt het 9%-tarief voor goederen en diensten waarvan de overheid wil dat ze voor iedereen toegankelijk zijn of waarvan ze de aanschaf blijvend wil stimuleren. Hierbij kun je denken aan eerste levensbehoeften of om goederen of diensten met een culturele waarde, zoals het bezoeken van een museum.
Lees in dit artikel op welke goederen en diensten dit verlaagde btw-tarief van 9% van toepassing is.
Nultarief: 0%
Dit tarief geldt voor ondernemers die zakendoen met het buitenland en is met name van toepassing op bepaalde internationale transacties. Daarbij kun je denken aan de uitvoer van goederen naar een land buiten de Europese Unie (EU). Je krijgt ook te maken met het 0%-tarief wanneer je goederen levert aan andere ondernemers binnen de EU of als je diensten levert voor exportleveringen.
Diensten met 0% btw
Ook sommige diensten komen in aanmerking voor het 0%-tarief. Zo kun je dit tarief toepassen op het vervoer van personen met zeeschepen en luchtvaartuigen wanneer de plaats van bestemming (of de plaats van vertrek) buiten Nederland ligt.
Lees ook: 0% btw: wanneer geldt dit tarief?
Hoe vermeld je 0% btw op de factuur?
Op de factuur vermeld je in dat geval '0% btw'. De omzetbelasting die je betaalt over de uitgaven, kun je wel aftrekken als voorbelasting. De gedachte achter deze 0%-regel is dat de consument in het buitenland de btw over deze goederen en diensten moet betalen.
Hetzelfde geldt voor goederen en diensten die een ondernemer in Nederland invoert. Daar wordt in het land van herkomst ook geen btw over berekend. De consument in Nederland betaalt de btw.
Lees meer over dit onderwerp: Buitenlandse opdrachten en de btw verleggen: zo zit dat.
Tijdelijke btw-verlagingen
Soms neemt het kabinet een algemeen besluit om tijdelijk een btw-tarief te veranderen. Toen de bouwsector bijvoorbeeld last had van de economische crisis van 2008, werd de btw op verbouwingen tijdelijk verlaagd van 21% naar het destijds geldende verlaagde tarief van 6%.
Deze maatregel moest particulieren stimuleren om hun woning te laten verbouwen. Deze tijdelijke wetswijziging kwam niet alleen de werkgelegenheid ten goede, maar de hele bouwsector kreeg hierdoor een steuntje in de rug.
3. Btw-vrijstelling
Het 0%-tarief is niet hetzelfde als een vrijstelling van btw-verplichtingen. In Nederland zijn er beroepen in bepaalde branches of specifieke werkzaamheden die zijn vrijgesteld van omzetbelasting. Zo hoeven medisch specialisten geen btw af te dragen.
Datzelfde kan gelden voor de erkende kinderopvang, mensen in het onderwijs, uitvaartondernemers of freelance tekstschrijvers die strikt inhoudelijke bijdragen leveren aan een tijdschrift, website of een ander medium. Een volledig overzicht is bij de Belastingdienst te vinden.
Let wel: het is altijd aan de fiscus om te bepalen of je wel of geen btw hoeft af te dragen.
Vrijstelling btw op factuur
Mocht jij van btw worden vrijgesteld, weet dan dat je ook geen btw mag rekenen op facturen voor klanten of opdrachtgevers. Je vermeldt dan op de factuur dat een vrijstelling van toepassing is.
Heb je te maken met zowel vrijgestelde als belaste omzet? Dan moet je deze inkomstenbronnen opsplitsen in jouw zakelijke administratie. Bij sommige beroepen heb je namelijk met verschillende tarieven te maken.
Let op: Als je vrijstelling van btw hebt, mag je de btw van je bedrijfskosten niet als voorbelasting aftrekken!
Journalisten en btw
Journalisten kunnen voor regulier werk bijvoorbeeld mogelijk een vrijstelling krijgen, maar voor commercieel werk dienen ze wél het tarief van 21% te rekenen. Als ze voor een buitenlandse opdrachtgever werken, moet het 0%-tarief worden gehanteerd.
Heb jij een nieuwe klant gevonden en is de inhoud van de opdracht duidelijk? Dan doe je er dus verstandig aan om eerst bij de Belastingdienst te controleren of je vrijgesteld bent van btw.
Btw-vrijstelling: hoe krijg je dat?
De Belastingdienst heeft een lijst met beroepen of diensten die zijn vrijgesteld voor de btw. Op deze pagina vind je de volledige lijst. Daarop kun je per beroep of branche zien welke voorwaarden er gelden.
Je hoeft dus niet zelf btw-vrijstelling aan te vragen bij de Belastingdienst. De journalist (zie voorbeeld hierboven) die wellicht wél btw over zijn commerciële werk moet rekenen en vrijgesteld is van btw voor zijn radiowerk, moet dus op de site van de Belastingdienst kijken in welke situatie hij wel of geen btw moet rekenen. Bij twijfel kun je uiteraard contact opnemen met de fiscus.
Wat zijn de voordelen van btw-vrijstelling?
- Je hoeft geen btw-aangifte meer te doen
Als je vrijgesteld bent van btw reken je geen btw meer door aan je klanten en mag je ook geen btw meer aftrekken. Je hoeft dus geen btw-aangifte meer te doen. - Tijdwinst administratie
Je hoeft nergens meer rekening te houden met btw, niet op facturen, niet bij inkoop, dus dit levert tijdwinst op bij het doen van je administratie. - Je bent goedkoper voor particuliere klanten
Als je vrijgesteld bent van btw reken je geen btw (meestal 21%) over je diensten meer. Dit betekent dat jouw dienst aanzienlijk goedkoper wordt voor particulieren. Zakelijke klanten hebben hier geen voordeel bij, want zij kunnen de btw die je rekent toch al over jouw dienst aftrekken.
4. Kleineondernemersregeling (KOR)
Het kan zijn dat je als starter op jaarbasis nog zo weinig omzet draait, dat je recht hebt op de Kleineondernemersregeling. Je hoeft dan geen btw meer in rekening te brengen, of af te dragen. Zelf mag je ook geen btw meer aftrekken.
Als kleine ondernemer heb je recht op belastingvoordeel als je in aanmerking komt voor de kleineondernemersregeling (KOR).
Je krijgt dan btw-vrijstelling en hoeft geen btw meer op je facturen te vermelden. In sommige gevallen hoef je zelfs geen aangifte van de omzetbelasting meer te doen.
Voorwaarden voor de KOR:
- Je bent ondernemer voor de btw. Je bent btw-ondernemer als je zelfstandig een beroep of bedrijf uitoefent;
- Je bedrijf is in Nederland gevestigd, of je hebt hier een vaste inrichting;
- Je hebt een maximale omzet van € 20.000 per kalenderjaar.
Let op: je mag geen btw aftrekken als je gebruikmaakt van de kleine ondernemersregeling.
Meer weten? Je leest hier alles over de kleineondernemersregeling.
5. Wat mag in mijn administratie voor de btw niet ontbreken
Hoe overzichtelijker je administratie, des te makkelijker en sneller je btw-aangifte kunt doen.
Per aangiftevak moet je in ieder geval overzichten bijhouden van:
- Uitgaande facturen (als je het factuurstelsel toepast)
- Inkomsten (als je het kasstelsel toepast)
- Ontvangen facturen
- Privégebruik van goederen en diensten
Tip: een zakelijke rekening en administratiesoftware zijn onmisbaar om een strakke administratie op te zetten. Deze geven je helder inzicht in hoe je onderneming ervoor staat.
Veelgestelde vragen over btw:
- Wat is het verschil tussen omzetbelasting en btw?
Omzetbelasting is hetzelfde als btw. - Welke btw-tarieven zijn er?
Volgens dit artikel over btw-tarieven en vrijstellingen zijn er drie tarieven: het hoge (21%), het verlaagde (9%) en het nultarief (0%). - Moet een freelance journalist btw betalen?
Nee, in de meeste gevallen hoeft een freelance journalist geen btw te betalen. Voor journalisten geldt deze uitzondering, net als voor sommige andere beroepsgroepen die je in dit artikel over btw-tarieven en vrijstellingen vindt. - Hoe weet ik zeker dat de btw-nummers van mijn klanten of opdrachtgevers kloppen?
Heb je een factuur ontvangen waarvan de afzender niet direct duidelijk is of vertrouw je het niet helemaal? Dan is het goed om te weten dat je bij binnenlandse klanten zelfstandig het btw-nummer van klanten of opdrachtgevers kunt controleren. Dat kun je doen op deze website van de Europese Commissie. Hier vind je dan ook direct de juiste naam- en adresgegevens van je afnemer. Indien deze gegevens onbekend zijn of niet overeenkomen met wat er op je factuur staat, kun je het beste zelf contact opnemen met de afnemer in kwestie. Het kan zijn dat je klant een tikfoutje heeft gemaakt, maar dan heb je in ieder geval gecheckt of er niet meer aan de hand is.
