Ondernemingsplan maken

Dit plan helpt je om jouw visie en doelen te verduidelijken. Met een goed doordacht ondernemingsplan leg je een stevige basis voor het succes van je bedrijf. Je kunt zo beter inspelen op kansen en uitdagingen in de markt.

1. Wat gaat je bedrijf doen? 

2. Wat ga je daarvoor doen? 

3. Welke middelen heb je daarvoor nodig?

Ondernemingsplan maken is niet wettelijk verplicht

Het schrijven van een ondernemingsplan is niet verplicht. Toch is het raadzaam om er wel mee aan de slag te gaan. Starters die dit doen groeien vaak sneller dan ondernemers die zonder ondernemingsplan beginnen, zo’n 30 procent blijkt uit cijfers van Rabobank.

Daarnaast is het cruciaal bij het aantrekken van financiering. Voor investeerders en de bank is het opstellen van een ondernemingsplan namelijk een voorwaarde.  

Hoe lang moet mijn ondernemingsplan worden? Die vraag wordt vaak gesteld. Gemiddeld genomen kun je uitgaan van ongeveer 20 pagina’s. Wil je het liever wat korter, bijvoorbeeld omdat een investeerder daarom vraagt, dan is dat natuurlijk geen probleem.

Een goed ondernemingsplan maken in 10 stappen 

Er zijn meerdere formats voor het schrijven van een goed ondernemingsplan. Veel starters gebruiken die van het Amerikaanse investeringsfonds Sequoia. De 10 stappen die hierin worden beschreven, bieden je een stevige houvast. We zetten ze voor je op een rijtje. 

1. Beschrijf het doel van je bedrijf 

Begin je ondernemingsplan met een pakkende beschrijving van je bedrijfsdoel. Formuleer in één tot drie heldere zinnen waarom je dit bedrijf start, voor wie je dat doet en wat je wilt bereiken. Dit gaat over de missie en visie die je hebt. 

Doe dit zo concreet mogelijk en laat alle bijzaken nog even achterwege. Ook het hoe en waarom mag je in dit deel nog even achterwege laten. Dat komt later wel aan bod.  

Vind je het best lastig om je ambitie kort te omschrijven? Lees dan het artikel: Ambitie op een bierviltje.

2. Leg uit hoe je klanten gaat vinden 

In dit deel van je ondernemingsplan staan je klanten centraal. Wie zijn zij, wat zijn hun kenmerken en behoeftes? Gebruik feiten en cijfers om deze beweringen te staven. Ga verder ook in op het probleem dat je voor klanten wilt oplossen.  

• Zij ervaren traagheid > jij biedt een snellere manier van handelen 

• Zij vinden het gedoe > jij ontzorgt ze 

Dit is een versimpelde versie, beschrijf het oplossen van het probleem iets uitgebreider. 

3. Ga in op je toegevoegde waarde 

Je wilt met jouw product of dienst iets toevoegen voor klanten. Hier leg je uit wat dat is en op welke manier je je daarin onderscheidt ten opzichte van andere oplossingen. 
 
Oftwel: wat is jouw alternatief voor de huidige situatie? En wat ga je doen om dit voor elkaar te krijgen, ook financieel gezien?  

Zoals dat eigenlijk bij alle onderdelen van je ondernemingsplan geldt: wees altijd reëel. Je hebt er uiteindelijk niks aan om de potentie van je eigen oplossing groter te maken en mogelijke obstakels te bagatelliseren.  

4. Maak duidelijk hoe relevant je bedrijf is 

Succesvol ondernemen is vaak ook een kwestie van de juiste timing. Leg hier uit waarom het juist nu een goed moment is om je bedrijf te starten. Je eigen overtuiging is niet voldoende, onderbouw dit met markttrends en branchegegevens die jouw product of dienst relevant maken. 

5. Doe marktonderzoek  

Een ondernemingsplan is niet compleet zonder een marktonderzoek. Dit is een manier om uit te zoeken wat er speelt in jouw markt. Het betekent dat je informatie verzamelt over klanten, concurrenten en de sector waarin je werkt. Deze informatie is superbelangrijk. Het helpt je bij het nemen van betere beslissingen en het verbeteren van je producten of diensten verbeteren. Daarnaast verkleint het de kans op risico's. 

• SWOT-analayse

6. Analyseer de concurrentie 

Je bent waarschijnlijk niet de enige speler in deze markt. Zet je belangrijkste concurrenten op een rij en noteer hun sterke en zwakke punten. Daartegenover staan jouw unieke verkoopargumenten, je zogeheten USP’s. Hiermee wordt nog duidelijker wat jouw bedrijf anders (lees: beter) maakt. 

7. Beschrijf je product of dienst 

Je gaat een product (tastbaar) of dienst (niet tastbaar) leveren. In dit deel van je ondernemingsplan ga je daar uitgebreid op in. Hoe komt het tot stand en welke partijen zijn daar allemaal bij betrokken? Leg stap voor stap uit hoe dit proces in elkaar steekt.  

Wat ook niet onvermeld mag blijven? De kosten, de verkoopprijs en jouw marge. Dit is meteen een goede toets om te achterhalen of je inspanningen straks voldoende zullen opleveren. 

8. Duid je businessmodel 

Wat je ook gaat doen, elk bedrijf moet (uiteindelijk) winstgevend worden. Een businessmodel maakt duidelijk hoe je onderneming geld gaat verdienen. Het beschrijft hoe je jouw toegevoegde waarde omzet in inkomsten. Hierin ga je ook in op de kosten, de prijsstelling, verwachte omzet en je verkoopmodel. Dat kan bijvoorbeeld uurtje-factuurtje zijn, een verkoopprijs of een abonnement. 

Je kunt hiervoor het Business Model Canvas gebruiken. Dit is een handig hulpmiddel om je businessmodel overzichtelijk en visueel weer te geven.   

9. Schrijf op wie de oprichters zijn 

Misschien ga je alleen aan de slag, als zzp’er. Daarvan zijn er inmiddels meer dan 1 miljoen van in Nederland. Maar het kan ook zijn dat je met meerdere oprichters bent. Hier leg je uit hoe dat zat, welke mensen er eventueel nog meer bij het bedrijf betrokken zijn en wie er verantwoordelijk is voor de bedrijfsvoering.    

10. Stel een financieel plan op 

Sluit je ondernemingsplan af met een financieel overzicht. Daarbij kun je denken aan een investerings- en financieringsbegroting, kasstroominschatting, winst-en-verliesrekening en een balans. Geef inzicht in je geschatte kosten en wanneer je break-even verwacht te draaien. Deze informatie helpt je om financieel grip te krijgen. 

Meer verdieping over het maken van een ondernemingsplan:

• Zo schrijf je een goed bedrijfsplan
• Whitepaper: 'Businessplan in 10 stappen'
• Ondernemingsplan template
• Voorbeelden van ondernemingsplannen
• Het Business Model Canvas
• Gebruik ChatGPT in je ondernemingsplan

Ondernemingsplan maken: veelgestelde vragen

• Wat is een ondernemingsplan? Een ondernemingsplan wordt ook wel businessplan, bedrijfsplan of ondernemersplan genoemd. In het ondernemingsplan beschrijf je onder meer je doelen, de markt, hoe je de marketing aanpakt en maak je een financieel plan.
• Hoe ziet een ondernemingsplan eruit? Het ondernemingsplan bestaat uit 7 onderdelen, waaronder het marketingplan en het financieel plan. Je beschrijft hierin je plan van aanpak om je onderneming tot een succes te maken. Download verschillende voorbeeldplannen per branche die je verder helpen.
• Waarom is het slim om een ondernemingsplan te schrijven? Voor startende ondernemers die financiering nodig hebben is het noodzakelijk een ondernemingsplan te schrijven. Ook als je geen directe financieringsbehoefte hebt, is het schrijven van een ondernemersplan belangrijk. Het geeft je namelijk inzicht in de levensvatbaarheid van je onderneming
• Is een ondernemingsplan verplicht? Een ondernemingsplan opstellen is niet verplicht. Als je startkapitaal nodig hebt voor je onderneming, dan is het wel noodzakelijk een ondernemersplan te schrijven. Zonder een goed onderbouwd financieel plan kom je niet in aanmerking voor financiering.
• Hoe maak ik een ondernemingsplan? Aan de hand van diverse gratis voorbeelden van ondernemingsplannen kun je zelf een ondernemersplan opstellen. Per hoofdstuk wordt uitgelegd hoe je een ondernemingsplan schrijft.
• Hoe kan ik ChatGPT inzetten voor mijn ondernemingsplan? Gebruik bijvoorbeeld ChatGPT (of Google Bard) voor een inspirerende inleiding om de aandacht van lezers te grijpen. Versterk je marktanalyse door ChatGPT in te zetten voor het verzamelen en samenvatten van belangrijke branchegegevens en concurrentieonderzoek. Het kan ook worden gebruikt voor diepere inzichten over concurrenten en om realistische financiële cijfers en groeikansen te presenteren. Dit toont aan dat je de markt grondig begrijpt.